Keep (it) Swinging: Ferdinand Povel-John Marshall Quintet in Porgy en Bess

Winnaar VPRO/BOY EDGAR PRIJS 2011 in de schijnwerpers
Gelauwerde tenorsaxofonist middelpunt in serie concerten. Hans KoertEen inventief musicius, die binnen het kader van de hardbop in staat is gebleken met onverminderd elan en enthousiasme op het hoogste niveau te blijven presteren ( bron: juryrapport VPRO/Boy Edgar Prijs 2011)

Op zondag 6 november 2011 trad het Ferdinand Povel-John Marshall Quintet op in Porgy en Bess (Terneuzen). Het quintet bestond uit Ferdinand Povel op tenorsax, winnaar van, misschien wel de laatste, VPRO/Boy Edgar Prijs 2011 ( het voortbestaan van deze prijs staat door zuinigingenop losse schroeven), John Marshall op trompet en bügel, Rob van Bavel op piano, John Goldsby op bas en Marcel Serierse op slagwerk.

Ferdinand Povel ( foto: Hans Koert)Porgy en Bess in Terneuzen profileert zich de laatste weken als de jazzclub, die niet verloren mag gaan - afgelopen weekend bewees het weer eens in een behoefte te voorzien, door jazz op hoog Europees niveau te brengen voor een

goed gevulde zaal - Er was voor het podium zowat geen stoel onbezet! En met reden - De winnaar van de VPRO-Boy Edgar prijs, Ferdinand Povel, was in het kader van deze prijs naar Terneuzen gekomen met zijn band, die werd aangekondigd op het podium als het Ferdinand Povel Quintet. Ferdinand zette, bij het beklimmen van het podium, deze (wellicht bewuste) verspreking meteen recht, door de aankondiger te corrigeren: het Ferdinand Povel-John Marshal Quintet ....... En dat kenmerkt Ferdinand Povel wellicht het best, zijn grote bescheidenheid.

John Marshall ( foto: Hans Koert)Al meer dan veertig jaar speelt Ferdinand Povel op hoog niveau in tientallen groepen tenorsax en leidde hij ontelbare jazzsaxofonisten op, zonder op de voorgrond te treden. Als 17-jarige verbaasde hij de jury in Oud-Loosdrecht tijdens het Loosdrecht Jazzconcours met het Kwartet van Martin Haak en werd bestempeld als de verrassing van het concours. Al snel wordt hij overal gevraagd en via Rob Franken belandt hij bij Dusko Goykovitch, Maynard Ferguson, Peter Herbolzheimer en de Kenny Clarke/Francy Boland Big Band en het

orkest van Kurt Edelhagen. Bij dat laatste orkest leerde hij, tijdens de vele dansschnabbels, vooral goed noten lezen, omdat je nooit wist wat er gespeeld ging worden, vertelde hij Martin Rohde in 1974, dan werd het hele boek met 600 nummers gespeeld. En je wist nooit wat er gespeeld werd, dus het had geen zin dat boek mee naar huis te nemen en het uit je hoofd te leren. ( True Note juli 1974). Hoewel zijn eerste plaatje onder eigen naam al uit april 1969 dateert, met Henk Elkerbout, Fred Pronk en Eric Ineke, is hij pas met een eigen groep in de jaren tachtig op plaat vastgelegd en eigenlijk zijn die opnamen zeldzaamheden gebleven - Ferdinand Povel hoeft niet zo nodig platen te maken onder eigen naam, op de voorgrond staan vindt hij niet zo nodig! Waar vandaan die bescheidenheid?

Ferdinand Povel ( foto: Hans Koert)De samenwerking van Ferdinand Povel en John Marshall dateert van het jaar 2000 toen ze samen speelden in het John Marshall Quintet. Hierin speelde toen ook

al John Goldsby op bas, die nu ook in Terneuzen acte de presence gaf. John Marshall, niet te verwaren met de gelijknamige slagwerker, werd 60 jaar geleden geboren in de VS en speelde o.a. in de orkesten van Buddy Rich, Mel Lewis en Bob Brookmeyer, ging mee met het orkest van Lionel Hampton naar Japan en richtte in de jaren tachtig samen met Tardo Hammer het Bopera House Quintet op, waarmee hij jaren zou spelen.
Begin jaren negentig kwam hij voorgoed naar Europa en ging in Keulen wonen en werken bij de WDR Big Band, waar hij nog steeds speelt. In februari 2008 stonden John Marshall en Ferdinand Povel eerder samen op het podium van Porgy en Bess met hun European Quintet en dat concert maakte toen veel indruk op me.

John Goldsby (foto: Hans Koert)Tijdens hun twee sets durende optreden werden vooral bekende nummers van stal gehaald zoals het schitterende nummer van Kenny Dorham Una Mas, dat ook vorige keer gespeeld werd en wat mij betreft de volgende keer weer op de rol mag. John Marshall, die bekend staat

als een hardbop trompettist, grijpt graag terug naar de oude klassiekers uit de jaren vijftig en zestig, al werden er ook eigen composities gebracht, zoals Rob van Bavel's Marshall Arts en Another 17. Rob van Bavel, die al meer dan 15 jaar met Ferdinand Povel speelt, schitterde in deze twee eigen composities. Ferdinand Povel is op zijn best in zijn rol als solist en bewees eens te meer, bijvoorbeeld met de fraai gespeelde ballad For All We Know, dat het juryrapport die de gelauwerde bestempelde als een verfijnd stilist, die een aansprekend breed geluid koppelt aan een vloeiende, melodieuze manier van soleren, helemaal gelijk had. Ook musici als Thelonious Monk ( met het nummer Evidence) en bebop-pionier Tadd Dameron werden van stal gehaald - het nummer Super Jet klonk op het podium van Porgy en Bess nog net zo fris als in 1956, toen Dameron het met zijn kwartet op het Prestige album Mating Call uitbracht.

Het Ferdinand Povel-John Marshall Quintet. v.l.n.r.: Rob van Bavel - John Goldsby - John Marshall - Marcel Serierse en Ferdinand Povel ( foto: Hans Koert)Het nummer Houston St. Beat is een eigen compositie van John Marshall, dat ook al vijftien jaar geleden uitgebracht werd op de cd Keep On Keepin' On met o.a. Tardo Hammer, Doug Sides (trouwe P&B bezoekers kennen Doug van het concert met Roberta Gambarini, oktober 2007) ), Jesse Davis, Leroy Williams en bassist John Goldsby. John Marshall en John Goldsby kennen elkaar al zo'n vijfendertig jaar toen ze beiden in de New York jazzscene speelden. Ze maakten o.a. opnamen samen met Bob Kindred voordat ze beiden naar de Big Band van de WDR overstapten. Sinds die tijd speelden ze vaak samen en is John Goldsby een regelmatig lid van het John Marshall's Quintet.

John Marshall ( foto: Hans Koert)Tot groot vermaak van het publiek, ontpopte John Marshall zich ook als zanger, al bleef dat bij het nummer Salt Peanuts beperkt tot een soort rondstrooien van pinda’s, oftehoewel de titel herhaaldelijk herhaald in de vocal break, door Dizzy in de jaren veertig spontaan een keer geïntroduceerd, tijdens een concert met de groep waarin ook Charlie Parker speelde. Het publiek vond het die eerste keer niet leuk - inmiddels is het nummer verworden tot een icoon van Dizzy. Het concert werd afgesloten met de klassieker uit de jaren twintig Keep Your Sunny Sides Up.

Marcel Serierse ( foto: Hans Koert)Porgy en Bess heeft, ondanks dat ze in haar voortbestaan bedreigd wordt, met dit schitterende concert weer bewezen dat het kwaliteit weet te onderscheiden en naar Terneuzen weet te halen en er een groot publiek mee kan trekken - Eens te meer een reden dat Zuidwest Nederland en Vlaanderen niet zonder Porgy en Bess kan!Hans Koertkeepswinging@live.nl

De VPRO / Boy EDgar Prijs 2011 werd eerder dit jaar toegekend aan de nu bijna 65-jarige Ferdinand Povel, die al meer dan veertig jaar op hoog niveau in de Europese jazzscene zijn instrument bespeelt. Een bescheiden man, die afgelopen weekend genoot van het optreden met zijn Ferdinand Povel-John Marshall Quintet in de Porgy en Bess jazzclub in Terneuzen.

Een eerbetoon aan één van de nestors van de Nederlandse jazz, die heel wat saxofonisten geinspireerd heeft. Keep Swinging beschrijft graag bijzondere concerten en musici, die hun sporen verdiend hebben. Als je niets wilt missen, volg haar dan via Twitter ( #keepswinging) of vraag haar gratis nieuwsbrief ( keepswinging@live.nl )