Keep (it) Swinging: Oscar Alemán's carriere in Jazz On Record

Oscar Alemán in Jazz On Record (in: http://oscar-aleman.blogspot.com/ ) ( English) Oscar Alemán's carriere in Jazz On Record ( Nederlands)

Oscar Alemán's carriere door de ogen van een Amerikaans jazzcriticus.
OSCAR ALEMÁN'S CARRIÈRE IN JAZZ ON RECORD
Hans Koert

Wie iets meer wil weten over de carriere van de Argentijnse gitarist en entertainer Oscar Alemán en op zoek gaat in boeken naar informatie, vangt meestal bot. Verder dan wat one-liners of zinnetjes over zijn gitaarspel, dat dan naast dat van die andere gitarist gelegd wordt, komen veel boeken niet. Zo beschreef ik al eens mijn verbazing dat in veel biografieën over Josephine Baker de naam van Oscar Alemán totaal weggelaten wordt of slechts beschreven in minder dan één regel. Ook Oscar's Argentijnse carriere na 1940, waar hij decennialang een sterrenstatus had, wordt door gebrek aan informatie voor het gemak genegeerd. Een lichte vreugde dus, toen ik het boek Jazz on Record in handen kreeg van Scott Yanow waarin in ieder geval wat meer recht gedaan wordt aan de grote vergeten meester op de gitaar al wordt het verhaal geschreven vanuit een Amerikaans perspectief. ( Was 'tie maar ingegaan op het voorstel van Duke Ellington om ....., dan ...... )

Oscar Alemán, de Argentijnse gitarist, zanger en entertainer is lange tijd een mysterieus muzikant geweest. Zijn aanwezigheid in Europa tijdens de jaren dertig is niemand ontgaan - de vergelijking met "die andere gitarist" is honderden keren bediscussieerd, maar hoe het hem na 1940 vergaan is bleef een goed bewaard geheim. Heel wat encyclopedieën roemen zijn muzikale betekenis, maar negeren zijn Argentijnse jaren. Al zijn plaatopnamen ( en bewaard gebleven radioprogramma's) zijn nu beschreven in een online Oscar Alemán discografie, die nu een beter te onthouden adres heeft gekregen: http://oscar-aleman.opweb.nl/. Al zijn Argentijnse opnamen zijn heruitgebracht De bekende jazzjournalist en - criticus Scott Yanow schreef een interessant boek, getiteld Jazz on Record, met als bijtitel The First Sixty Years. Een paar weken geleden vond ik het in de ramsj. Het boek is niet één van die zovele naslagwerken over jazz, maar een boek vol interessante informatie - gericht op de platen die door een artiest gemaakt zijn. Wat het boek te bieden heeft, vind je op de kaft: The complete story of all of jazz's significant artists and their recordings through six decades of music. ( = Het volledige verhaal van alle belangrijke jazzmusici en hun opnamen tijdens de eerste 60 jaar) - Explores thousands of artists and their recordings, year by year ( = Bevat duizenden artiesten en hun platen - jaar voor jaar) - plus the birth and growth of jazz in the pre-recorded era 1894 - 1916.( = plus een overzicht van de periode voorafgaand aan het tijdperk van de gramofoonplaat: 1894 - 1916) Het is interessant om eens na te gaan wat Yanow over Oscar Alemán schrijft!:

Cartoon "Le Roi Invisible: Gani Jakupi ©

In hoofdstuk 4: 1933-1938: Swing's the Thing ( p. 171-172) voegt hij Oscar Alemán samen met Alix Combelle en Svend Asmussen. Hij schrijft ( in vertaling)

Oscar Aleman verkeerde in de ongelukkige omstandigheid dat hij een soundalike was van Django Reinhardt - dat zijn muziek leek op die van Django Reinhardt, hoewel hij altijd aangegeven heeft dat hij niet door Django's spel beïnvloed was. Aleman was geboren in Argentinië, verhuisde naar Europa in 1929 waar hij speelde in de show van tapdanser Harry Fleming. Hij ging in Parijs wonen in 1932 en leidde daar tien jaar lang de showband van Josephine Baker. Hij nam platen op met Freddy Taylor, Danny Polo en Bill Coleman. Hoewel Duke Ellington hem in 1933, tijdens diens Europese tournee, een plaats in zijn orkest aanbood, weigerde Josephine Baker hem te laten gaan. Aleman kreeg de kans een eigen groep te leiden in Parijs, maar werd overschaduwd door zijn goede vriend Django Reinhardt. Aleman nam vier nummers op in december 1938 ( die terug te vinden zijn op de dubbel-cd Swing Guitar Masterpieces, waarover meer in het volgende hoofdstuk) waarvan twee gitaarsolo's: Nobodoy's Sweetheart en Whispering. Als hij de kans had gekregen de baan bij Duke Ellington aan te nemen en in diens orkest te spelen, dan was hij wellicht in één klap bekend geworden. Cartoon "Le Roi Invisible - Gani Jakupi ©

Yanow vergelijkt Svend Asmussen met Oscar, door te schrijven (in vertaling): Terwijl de aanwezigheid van Django Reinhardt het voor Oscar Aleman moeilijk maakte bekendheid te krijgen, zo heeft Svend Asmussen nooit de erkenning gekregen die hij verdient, dankzij Stephane Grappelli. Asmussen is, sinds de jaren dertig, één van de beste jazzviolisten ter wereld.

Overigens, hij heeft onlangs nog als 93-jarige, een nieuwe CD gemaakt: Makin' Whoopee .... and Music

Cartoon "Le Roi Invisible" Gani Jakupi ©

In hoofdstuk vijf: 1939- 1944: The war years ( = de oorlogsjaren) ( p. 230) wordt Oscar weer aan Svend Asmussen gekoppeld, samen met de Svenska Hotkvintetten. Yanow schrijft over deze periode ( in vertaling):

De Argentijnse gitarist Oscar Alemán, die tijdens de jaren dertig in Parijs werkte, nam vier platen op als leider in 1939. Hij verliet Frankrijk in 1940 toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. In plaats van te emigreren naar de VS waar hij wellicht beroemd zou zijn geworden, koos hij voor zijn geboorteland Argentinië en kwam, op een korte tournee na in 1959, nooit meer terug naar Europa. Hij bleef spelen in zijn geliefde swingstijl en maakte nog vele tientallen jaren platen, tot in 1974 toe. Daarna wijst Yanow weer naar de 2CD Swing Guitar Masterpiece ( Acoustic Disc-29) met muziek uit Aleman's Europese en Argentijnse periode. Hoewel hij in latere jaren, gaat Yanow verder, een eigen stijl ontwikkelde, toch blijft zijn muziek erg dicht bij die van de stijl en het geluid van Django Reinhardt. Wel je zult begrijpen dat ik het met deze laatste bewering absoluut niet eens ben. Yanow slaat hier faliekant de plank mis. Feit is evenwel dat hij geprobeerd heeft een meer volledige biografie van Oscar Alemán te maken, weliswaar bekeken door een gekleurde bril, maar in ieder geval iets genuanceerder dan wat andere jazzhistorici en critici hebben laten liggen.

De tekeningen van Gani Jakupi komen uit het boek: Le Roi Invisible - Un portrait d' Oscar Aleman door Gani Jakupi.

Hans Koert

keepswinging@live.nl

En waar vind ik dan wel informatie over Oscar Alemán?

Oscar Alemán online discography: http://oscar-aleman.opweb.nl

Oscar Alemán weblog: http://oscar-aleman.blogspot.com

Friends of the Keep Swinging blog: http://keepswinging.opweb.nl/friends.htm

Als je, net als ik van mening bent, dat vergeten musici als de 100 jaar geleden geboren Oscar Alemán te weinig aandacht krijgen, bezoek dan regelmatig deze Keep Swinging blog, dan hoef je niets te missen. Word daarom vriend van deze Keep Swinging blog en we houden je op de hoogte van nieuwe bijdragen of interessant jazznieuws, dat je zeker zal interesseren. Meld je aan als vriend en ik hou je op de hoogte.