Keep (it) Swinging: Hot Club de France: De eerste Jazzorganisatie ter wereld

HOT CLUB DE FRANCE - de eerste jazzorganisatie ter wereld - deel 1
Georg Lankester

Hot Club de France – the first jazz organization in the world - part 1 Hot Club de France – the first jazz organization in the world - part 2 Charles Delaunay (1911-1988) Hugues Panassié (1912-1964)
(Nederlandse linken): Hot Club de France: De eerste Jazzorganisatie ter wereld - deel 1 - Hot Club de France: De eerste Jazzorganisatie ter wereld - deel 2 - Charles Delaunay (1911-1988) Hugues Panassié (1912-1964)

De naam Hot Club de France doet mensen vaak denken aan de jazzstijl die bekend is geworden door gitarist Django Reinhardt en violist Stéphane Grappelli en hun kwintet. Begrijpelijk. Maar het is ’s werelds eerste jazzorganisatie en dat nog wel in Europa; bovendien één, die van grote invloed is geweest. Daarom maar eens aandacht voor haar geschiedenis.
Oprichting
De Hot Club de France is in december 1932 opgericht op initiatief van twee Franse studenten, Elwyn Dirats en Jac Auxenfans. Wij zijn deze Europese jazzenthousiasten veel dank verschuldigd, want de door hun begonnen snel groeiende organisatie, geeft jonge jazzmusici een impuls en op het juiste moment.

Hugues Panassié ( 1912-1974) ca. 1928 (bron: Stéphane Grappelli - with and without Django)(Patrice Panasié Collection)
Reeds in de loop van de twintiger jaren zijn er in Parijs enkele Amerikaanse muzikanten actief. Ze zorgen voor vernieuwing in de bestaande Franse muziekwereld die voornamelijk uit entertainment (zangers) en dansmuziek (Musette) bestaat. De Amerikaanse militairen brengen Ragtime en muziek uit New Orleans en wat later ook de Swingmuziek. Geleidelijk wordt die invloed steeds meer merkbaar en beginnen Franse musici ook die nieuwe muziekvormen te beoefenen.

Charles Delaunay (1911 - 1988)
Doelstelling
De nieuwe organisatie stelt zich ten doel de jazz te beschermen en bevorderen en wel door belangrijke jazzmusici uit Amerika naar Frankrijk te halen om concerten te geven en plaatopnamen te maken. Merkwaardig is de term beschermen die de Hot Club leiders gebruiken. Deze doelstelling komt voort uit het feit, dat de culturele wereld en het grote publiek nogal afwijzend, soms zelfs vijandig, tegenover deze moderne muziek staan.
De eerste Hot Club animators (begin 1933) zijn Pierre Nourry, Jacques Bureau, Hugues Panassié en Pierre Gazères.
En al op 1 februari van datzelfde jaar wordt een concert georganiseerd van drie Amerikaanse pianisten: Freddie Johnson, Garland Wilson en Spencer Williams, waarvan laatstgenoemde tevens zanger is.

Advertentie van één van de eerste "Quintet of the Hot Club de France" concerten met Jungo (sic) Reinhardt en Stephane Grapelly (sic) (bron: Django - The life and music of a gypsy legend)
Nieuwe leiding
In de loop van 1933 sluit Charles Delaunay zich bij de club aan en wordt als secretaris-generaal spoedig de spil in de organisatie. Hij zal dit ruim 15 jaar blijven!

Billy Mackel: honorary member (foto: Hans Bonefaas ) ( bron: lionelhampton.nl/billymackelstory.html)
De Hot Club de France breidt haar activiteiten snel uit door meer concerten op touw te zetten o.a. om het nieuwe kwintet (met Django en Stéphane) als huisorkest aan het publiek te presenteren. Tevens organiseert de leiding tournees in Frankrijk voor Amerikaanse- en Europese jazzmuzikanten, verzorgt radio-uitzendingen, lezingen en richt zelfs regionale vestigingen op. Delaunay en Panassié creëren het beroemde tijdschrift Jazz Hot en werken daarin nauw samen. Het zijn de uiterst productieve jaren voor de organisatie. Talloze musici uit Europa en vooral Amerika worden door deze inspanningen bekender bij het grote publiek en hun prestaties worden ook vaak op de plaat gezet.

Het Quintet of the Hot Club of France (v.l.n.r.: Stephane Grappelli - Eugene Vees - Emmanuel Soudieux - Django Reinhardt en Joseph Reinhardt) (Bron: Ace of Clubs (ACL 1158) album)
Een jaar of wat later komt er een eigen platenlabel uit, Swing genaamd; hierop worden uitsluitend (geselecteerde) jazzmusici opgenomen, uniek in de muziekwereld. De Parijse Hot Club bevond zich oorspronkelijk in de Rue d’Isli, daarna een poosje in de Rue de Commerce, maar begon vanaf 1938 naam te maken met grotere concerten in de Rue Chaptal. Op die plek hebben heel wat historische concerten en zeldzame concerten plaats gevonden door toonaangevende musici.
George Lankester
keepswinging@live.nl

Als je ergens de naam Hot Club de France leest, dank denk je onwillekeurig aan de muziek van haar huisorkest The Quintet du Hot Club de France met Django Reinhardt en Stephane Grappelli in de hoofdrollen. Maar de Hot Club de France was eigenlijk de eerste jazzorganisatie ter wereld, geleid door Hugues Panassié en Charley Delaunay. George Lankester, expert in de vroege Franse jazzgeschiedenis, schreef een artikel over de vroegste Hot Club de France geschiedenis, opgericht om de jazzmuziek te promoten en te beschermen. Keep Swinging vindt dit soort historische artikelen belangrijk om te publiceren. Volg haar blog via Twitter (#keepswinging) of Facebook (Keep Swinging nieuwsbrief) of vraag haar nieuwsbrief (keepswinging@live.nl)