Keep (it) Swinging: George Barnes, Pionier van de Electrische Gitaar

( To the English translation.) George Barnes: Pioneer of the Electric Guitar

De eerste opname waarin de electrische gitaar te horen is, schijnt een opname te zijn waarin jazzgitarist George Barnes speelt in een opname van bluesartiest Big Bill Broonzy, opgenomen in Chicago 1 maart 1938 met "Sweetheart Land" en "It's a Low-Down Dirty Shame".

George Barnes (1921-1977) werd al vroeg beinvloed door bluesgitaristen zoals Lonnie Johnson, later ook door musici als Louis Armstrong, Jimmie Noone en Benny Goodman. Hij was één van de eersten die experimenteerde met de electische gitaar. Sommige bronnen gaan terug tot 1931 als het jaar waarin George Barnes zijn eerste experimenten met de electrische gitaar deed. Hij maakte zijn eerste opnamen met blueszangers als Big Bill Broonzy, Blind John Davis en Washboard Sam. Hij trok tussen 1935 en 1937 rond met zijn eigen kwartet als muzikant voor NBC Chicago en speelde bij de Bud Freeman band. Nadat hij zijn dienstplicht had vervuld ging hij werken bij ABC in Chicago, waarna hij een uitgebreid contract kreeg als gitarist, componist en arrangeur bij Decca Records in New York.
In 1961 vormde hij een duo met gitarist Carl Kress en vormde een gitaarduo dat een paar schitterende platen naliet. Toen Carl Kress in 1965 overleed, ging Barnes met Bucky Pizzarelli spelen (1969-1972), een samenwerking die ook op plaat vastgelegd werd. In 1973 richtte George Barnes een kwartet op met trompettist Ruby Braff, en maakte opnamen voor Concord met Joe Venuti en Bud Freeman.

George Barnes wordt zelden door de historici en critici genoemd als belangrijkste pionier op de electrische gitaar, maar dat zegt meer iets over de heren deskundigen dan over zijn kwaliteiten als musicus. In het boek Lost Chords ontrukt Richard M. Sudhalter George Barnes uit de vergetelheid en bijna tegelijkertijd verscheen er een dubbel CD met met opnamen van het George Barnes Octet voor Standard Transcriptions 1946-1951, waarin je zijn kunnen als arrangeur, componist en gitarist kunt bewonderen.

Craig Jolley schrijft over deze opnamen in All About Jazz: "Barnes' writing is the key to the octet. (= Het werk van Barnes is waar het in dit octet om draait). He liked to let the reeds (mostly clarinets) establish a rhythmic feel and suddenly interrupt with a guitar break, improvised or written. (= Hij hield ervan om de rietinstrumenten ( vooral de klarinetten) een ritmisch gevoel te laten opbouwen, afgewisseld met een gitaarbreak, geimproviseerd of te voren gepland). The reeds would then ease back in behind him supportively for the last half of his solo or maybe play riffs for him to play against. (= De rietinstrumenten ondersteunen hem daarna op de achtergrond tijdens de tweede helft van zijn solo of spelen steeds riffs, herhalende korte thema's als ondersteuning). Sometimes the reeds would split into subsections for call and response of their own.(= Een andere keer delen de rietinstrumenten zich op in een spel van call and response, vraag en antwoord.). Things never stayed in one place long — the tempo picked up, the lead passed to another instrument, or a previous theme reappeared in variation. ( = alles bljft niet lang bij het zelfde; het tempo, de melodielijn die opgepikt wordt door een ander instrument, een eerder thema wordt herhaald.) The clarinet lines formed intricate, well-timed countermelodies.(= De klarinetten vormen complexe goedopgebouwde tegenmelodieën). Though the arrangements were carefully crafted they do not sound contrived, and there is a sense of spontaneity. (= Hoewel de arrangementen zorgvuldig zijn opgebouwd, lijken ze steeds spontaan te ontstaan.) The music has a light, friendly sound (The drums usually whisper.) in contrast to contemporaneous bebop.( = De muziek heeft een lichte, vriendelijke uitstraling - het slagwerk lijkt soms zelfs te fluisteren; dit in tegenstelling met de gangbare bebop uit die tijd.) (...) Barnes is the only soloist, and he does not stretch out much, preferring to serve the whole.(= Barnes is de enige solist, maar trekt nooit alle aandacht naar zich toe.) The tunes are varied and short."(= De nummers zijn kort en afwisselend).
Helaas, de genoemde 2CD is momenteel niet leverbaar, lijkt het, maar waard om in de gaten te houden, als je meer wilt weten over deze pionier op de electrische gitaar. Zoals zoveel andere pioniers op de electrische gitaar experimenteerde George Barnes met multi-track opnamen, het opnemen op meer dan één spoor. Ik vond een aantal voorbeelden hiervan en wil die graag laten zien. Hier speelt George Barnes zijn versie van de Tiger Rag.

Het laatste nummer is State Street Boogie.

Jo - keepswinging@live.nl
(vertaling: Hans Koert)

JAZZFORUM Offline:
Het Vlaams-Nederlands online forum Jazzforum lijkt ter ziele sinds juli 2008. De webmaster van dit forum had dit een paar weken geleden al aangekondigd en vroeg, tevergeefs, of iemand het forum wilde overnemen. Nu lijkt de stekker er uitgetrokken en dat is natuurlijk vreselijk jammer, aangezien forums onmisbare laagdrempelige informatie- en contactplekken zijn op het internet voor Vlaamse en Nederlandse jazzfans. Ook het Blindmen's Bluesforum is sinds vorige week onbereikbaar. Kan iemand me vertellen wat hiermee aan de hand is?
Laten we hopen dat we weer snel een goed functionerende Vlaams-Nederlandstalig jazzforum hebben.
TIP: De dagelijkse Keep Swinging Weblog ( http://keepswinging.blogspot.com/ ) biedt al meer dan twee-en-een-half jaar informatie over jazz en aanverwante curiosa, om Pim Gras te citeren, in zowel het Engels als het Nederlands-Vlaams.
Hans Koert - keepswinging@live.nl

Keep swinging

Hans Koert

keepswinging@live.nl

English ( Naar de Nederlands-Vlaamse vertaling)

The supposed first recording of an electric guitar was by jazz guitarist George Barnes, who participated in a recording session with blues artist Big Bill Broonzy in Chicago on March 1st, 1938 waxing two sides, "Sweetheart Land" and "It's a Low-Down Dirty Shame". Jo posted a contribution about this Pioneer Of The Electric Guitar in a previous blog in the English language. Enjoy it.

JAZZFORUM Offline:
The Flemish - Dutch Jazzforum is offline since the first of July 2008. The webmaster of the list announced this a few weeks ago and asked for a take-over. Now it seems to be all over, which is, of course, a pity. Also the Blindmen's Blues Forum is off-line since last week. Can someone tell me what happened?

Forums are very important approachable places on the interent to have contact with other jazz fans. Let's hope that there will be a new forum in the Dutch - Flemish language very soon.
TIP: Visit this daily Keep Swinging blog which has interesting contibutions in both the English as Dutch - Flemish language.