Keep (it) Swinging: Noropa: Een Nederlands kartonnen platenlabel

Noropa: Een talencursus.
Zou er ooit iemand een vreemde taal mee geleerd hebben?
Hans Koert

Noropa - Amsterdam (English) | Noropa: Een Nederlands kartonnen platenlabel (Nederlands)

De kartonnen Hit of the Weekplaten duiken zo af en toe nog wel eens op tijdens een platenbeurs, maar zijn uit ons geheugen verdwenen. In de onlangs verschenen biografie over het leven van F.B. Hotz ( Geluk kun je alleen schilderen - Aleid Truijens) wordt het fenomeen Hit of the Week genoemd, als de kartonnen platen, die Frits als tiener bezat en die hij voor 65 cent gekocht moet hebben: Hit of Week Hooren is Hit of the Week Koopen ... was een reclameslogan. De Noropa Talencursus werd ook uitgebracht als kartonnen Duriumplaat en is het enige Duriumlabel die hier specifiek op commerciële basis voor de Nederlandse markt werd uitgegeven. De bekende Durium reclameplaat Oh Monah / When The Circus Comes To Town ( durium GE-10) bevatte een gesproken promotie (in het Nederlands) voor de Engelse Duriumplaten en was daardoor speciaal gericht op de Nederlandse markt, maar werd vanuit de Engelse firma Durium Products (GB)(Slough - Engeland) hier uitgezet ... het was daardoor geen typisch Nederlands product.

Een advertentie voor de Engelse duriumplaten: Durium brengt de nieuwste dansplaten binnen ieders bereik. ( Bron: Nieuwsblad van het Noorden - 8 juli 1932) ( bron: Historische Kranten Koninklijke Bibliotheek)

De Hit of the Week 78-toerenplaten verschenen tussen 1930 en half 1932 in de Verenigde Staten en werden, from coast to coast, uitgebracht in de krantenkiosken volgens een strak wekelijks schema. De platen verschenen in hoge wekelijkse oplagen en werden lang niet allemaal binnen een week ( later veertien dagen) verkocht - Durium bracht dan ook grote voorraden naar Europa, waar ze op de Europese markt verkocht werden. In Nederland werden ze geïmporteerd door o.a. B. K. Nienhuis in Haarlem.

Bijverdienste ..... wie zou dat niet willen? ( bron: Rotterdamsch Nieuwsblad: 26 april 1933)De Hit of the Weekplaten werden in Engeland uitgebracht, maar ook in Scandinavië ( als Vekans skiva), in Nederland en in Frankrijk ( van een nieuw label voorzien datwel, zoals Sefono, ABS, DoReMi, Dancing en een half dozijn andere namen ....... ). In Nederland werd later in de jaren dertig, grote voorraden Hit of the Weekplaten gedumpt - overtollige onverkochte voorraden uit de VS.

Noropa Taalcursus Fransch (Plaat IV) ( Hans Koert collectie)
In april 1933 plaatste de N.V. Noropa, gehuisvest aan de Heerengracht 1270 in Amsterdam, een importfrima, een advertentie met als kop: Bijverdienste ƒ 200,- per maand. De advertentie beweert dat het eenvoudig is om een extra inkomen van ƒ 200 per maand binnen te halen, met het verkopen van de onbreekbare Duriumplaten ( geadviseerde verkoopprijs ƒ 1,-- ) aan je familie en kennissen. Een monster van vijf duriumplaten (tien nummers) voor ƒ 2,50 kon op een eenvoudige manier aangevraagd worden. Een advertentie voor de Noropa Taalcursussen: De moderne Mensch dient zijn talen te kennen: Dit is goedkoop met Noropa ( Bron: Nieuws van de dag voor Ned. Indië ( 15 maart 1935) ( bron: Historische Kranten Koninklijke Bibliotheek)
Het Noropabedrijf bracht o.a. taalcursussen uit, waarschijnlijk gedistribueerd door publiciteits-onderneming Rudolf Mosse, in een luxe opbergbox. Er zijn drie verschillende taalcursussen bekend: Engelsch, Duitsch en Fransch. Elke cursus bestond uit zes kartonnen platen Duriumplaten, gelabeld als Noropa. Het Rotterdamsch Nieuwsblad van november 1933 weidt een artikel aan de Noropa's Taalcursus Engelsch. Er in staat dat Noropa nu de curus Engelsch beschikbaar heeft, maar dat er spoedig meer zullen verschijnen. Behalve de drie eerder genoemde heeft Noropa ook Spaansch en Italiaansch in de planning, maar die zullen nooit verschijnen. In de Middelburgsche Courant vind je een zelfde artikel, met als aanvulling dat de Noropa Taalcursussen gedistribueerd worden door de NV-Publiciteits-Onderneming Rudolf Mosse uit Amsterdam.

Een RN Kleintje met fonkelnieuwe Noropa taalcursussen. ( bron: Rotterdamsch Nieuwsblad - 20 augustus 1940)
In een zgn. Kleintje, een rubriek met particuliere advertenties, wordt in het Rotterdamsch Nieuwsblad van augustus 1940 ( de Tweede Wereldoorlog was net gestart) een aantal splinternieuwe, fonkelnieuw zelfs, taalcursusen van Noropa aangeboden + een koffergrammofoon voor ƒ 55,-- ( plus een Underwood typemachne). Misschien is deze advertentie symptomatisch voor het succes van Noropa, waarvan alleen nog maar af en toe fonkelnieuwe exemplaren opduiken - Zou er ooit iemand met deze cursussen een vreemde taal geleerd heben? Feit is dat er slechts zelden grijsgedraaide exemplaren opduiken. Trouwens ..... veel mensen herinneren zich de kartonnen Hit of the Weekplaten vooral van de periode 1940-1945 toen schellakplaten, bakelieten platen zei men toen abusievelijk, schaars waren / werden.
In een eerdere blog vertelde ik uitgebreid over de Noropa Taalcursus Duitsch

Hans Koertauteur van de (online) Hit of the Week-Durium Discographies

hitoftheweek@live.nl

De Amerikaanse kartonnen Hit of the Weekplaat duikt nog zo af en toe wel eens op tijdens verzamelaarsbeurzen - vaak afgedraaid en beschadigd. Deze kartonnen 78-toerenplaten, die ook in Europa uitgebracht werden met Engelstalig repertoire rond Engelse dansbands, licht klassiek en Weens repertoire door het Engelse Durium uitgebracht, waren in de jaren dertig populair. Voor de Nederlandse markt werd zelfs een Nederlandstalig reclameplaatje uitgebracht. In Nederland bracht alleen Noropa kartonnen "durium"platen uit, maar hierop is geen muziek te vinden, slechts gesproken woord - Noropa beperkte zich tot Taalcursusen ....... Zou er ooit iemand een vreemde taal mee geleerd hebben? Keep Swinging duikt graag in de geschiedenis van dit soort vergeten oude platen. Je kunt de gratis maandelijkse Keep Swinging nieuwsbrief aanvragen door een mailtje te sturen aan keepswinging@live.nl