Keep (it) Swinging: Don Ellis: Een Nieuw Geluid

NEDERLANDS-VLAAMS ( To the English part with a smal portrait of Alberto Socarras who was born 100 years ago and a 1964 film fragment of Don Ellis.)
Don Ellis: De Tijd Zal Het Leren Don Ellis: Een Nieuw Geluid Don Ellis: Zijn Laatste Jaren.

Ken Orton schreef een uitgebreide biografie over Don Ellis. De biografie, “In Search of Don Ellis, Forgotten Genius” ( geschreven in het Engels) is klaar en nu is het wachten op een uitgever. Het bestaat uit meer dan 800 pagina’s tekst en meer dan 200 pagina’s foto’s, waarvan vele zeldzame en nog niet eerder gepubliceerde foto’s. Helaas is het Ken nog niet gelukt een uitgever te vinden en wil daarom graag zijn boek aanbevelen in dit uitgebreide essay.
Zal de tijd de herinnering aan Don Ellis rechtzetten?
Onlangs publiceerde ik het eerste deel van het drieluik over Don Ellis, getiteld: Don Ellis: De Tijd Zal Het Leren. Vandaag deel 2: Don Ellis: Een Eigen Geluid.

Met de oprichting van de "Improvisational Workshop Orchestra" begon een nieuwe periode in zijn leven; een periode waarin hij ging experimenteren en interesse kreeg voor bijv. "vreemde maatsoorten". Het was vooral Don’s vertrek naar California en Los Angeles dat hem nieuwe inzichten en richtingen aan zijn muziek gaf. Zijn samenwerking met Hari Har Rao bracht hem in contact met de Indiase muziek en samen met Emile Richards, formeerden zij het “Hindustani Jazz Sextet”, een groep, die Amerikaanse Jazz en Indiase muziek combineerden. Er zijn in totaal drie verschillende “Hindustani Sextet’s” geweest, waaruit het “Hindustani Jazz Orchestra” geboren werd, dat later naam zou maken als het “Don Ellis Orchestra”. Dit orkest gaf in 1966 een spraakmakend optreden tijdens het Monterey Jazz Festival. Er werden opnamen gemaakt, die Don zelf financierde en, samen met opnamen gemaakt tijdens het het Pacific Jazz Festival (1966) en een optreden in Shelly’s Manne Hole in 1967, uitgebracht werden op het Pacific Jazz label. Eind jaren zestig bouwde het orkest zijn eigen sound verder uit en maakte succesvolle platen voor het Columbia label, die de band wereldwijd op de kaart zetten. Zijn voornamelijk Jazz-Rock en Soul orkest werd steeds commerciëler, hoewel het eigen karakter van het orkest behouden bleef en werd populair bij de rockfans, die Don’s ideeën en arrangementen navolgden. Toch kreeg hij nogal wat kritiek op deze muziek van jazzcritici, - musici en – puristen. Deze “underground” periode duurde maar kort, want nog voor het eind van de jaren zestig, keerde de band terug naar zijn roots en brachten swingende jazz, zij het met bewerkingen in vreemde maatsoorten. Veel Don Ellis fans beschouwen dit orkest als één van zijn beste.

Begin jaren zeventig werd het roer omgegooid wat betreft instrumentatie: er kwam een strijkkwartet en een Franse hoorn werd toegevoegd aan het koper en verschillende houtblaasinstrumenten werden gedubbeld met de saxofoonsectie, zodat er een geheel nieuw en uitgebreider klankspectrum kwam. Dit alles kwam bovenop de gebruikelijke instrumentatie van trompetten, trombones, tuba, piano, bas en vier slagwerkers. Het resultaat was een nieuwe dimensie, die zich het best laat vergelijken met een instrumentaal koor met daarbij alle gebruikelijke klankkleuren van een bigband. Dit soort rijke klankkleurcombinaties zouden blijven tot aan Don’s overlijden, ook al bleef hij zoeken naar nieuwe uitdagingen en dimensies. Zo richtte hij een ensemble op, dat bestond uit een kleine big band, zonder elektronisch versterkte instrumenten, gecombineerd met een koor ( bestaande uit een viertal zangers/zangeressen) dat, zonder teksten, de functie kreeg van extra instrument. Ook trad Don nog korte tijd op met een “standaard” big band, genaamd Electrophonic met o.a. vijf saxen. Don hield ervan om uit bestaande formaties kleinere groepen te formeren; trio’s, kwartetten en dat soort formaties. Door de sterk veranderde scene hadden big bands het in de jaren zestig en zeventig moeilijk om het hoofd boven water te houden en te overleven: de hoogtijdagen van de big band was voorbij, maar Don kon met zijn bands het hoofd boven water houden: met recht een grote prestatie. (wordt vervolgd)

Ken Orton (vertaling Hans van Wagensveld)
Er is nog veel meer over Don’s leven te vertellen, zoals zijn composities voor toneel, modern ballet, symfonieorkest en film. Hierover meer in het laatste deel van het drieluik getiteld Don Ellis: Zijn Laatste Jaren.

Graag wil ik een fragment laten zien van een concert waarin Don Ellis te vinden is in het New York Philharmonic Young People's Concert. Je ontdekt Don Ellis (trompet), Eric Dolphy (alt) Benny Golson (tenor) Richard Davis (bas), Joe Cocuzzo (slagwerk) Gunther Schuller (dirigent) Leonard Bernstein (verteller) Nat Hentoff (schrijver) in deze opname uit februari 1964.

VAN ANKE ANGEL tot WILLEM BREUKER
Het komend weekend hoeft geen enkele jazzliefhebber zich in Zeeland te vervelen. Er is genoeg moois te zien en te horen. Uiteraard het Jazz by the Sea festival, dat dit weekend in een brede kuststrook op Walcheren gehouden wordt. Gisteren gaf ik hierover al een voorproefje. Zangeres - pianiste Anke Angel speelt zondag met haar combo in de Vlissingse Sint Jacobskerk met verder de Windy City Jazzband. Een dag eerder kunnen liefhebbers van jazzzang terecht in Domburg, waar zangeres Chris Peeters optreedt, die jazz uit de jaren dertig en veertig vertolkt. Liefhebbers van meer progressieve klanken zullen ongetwijfeld veel plezier beleven aan het optreden van Willem Breuker met zijn Kollektief in de Nieuwe Kerk in Veere komende zondag. En of dat nog niet genoeg is, kun je zaterdagavond vanaf 17.00 uur genieten van Mr. Boogie Woogie in Zierikzee en in Bergen op Zoom vindt zondag de manifestatie Jazz en Poetry plaats ( Arsis, Pand 6, 14.30 uur). En wie durft er nu nog te beweren dat er in Zeeland niets te beleven valt !!

Keep swinging

Hans Koert

keepswinging@live.nl

ENGLISH ( Naar het Nederland-Vlaamse deel met Don Ellis: Een Nieuw Geluid en een overzicht van de jazz in Zeeland dit weekend.)
ALBERTO SOCARRAS - 100:
Today, one hunderd years ago, Alberto Socarras, also known as Albert, was born in Manzanillo in Cuba. This reed and flute player was the first Cuban musician that played jazz on flute. Some critics say that Wayman Carver in the Chick Webb band should have been the first one - it's not - Alberto Socarras was !! He started to play the flute as a kid and played music for silent movies. Late 1920s he moved to New York, where he made records with piano player Clarence Williams. and then his flute was recorded for the very first time ( Have You Ever Felt That Way - 5th of February 1929). Alberto Socarras recorded during the 1930s with musicians like Lizzie Miles, Eva Taylor, Margareth Webster, the Chicago Serenaders, Carl Webster's Yale Collegians and the Russell Wooding Grand Central Redcaps. Late 1920s he visited Europe with Lew Leslie's Blackbirds. He arranged music for Vincent Lopez, Cab Calloway and Tommy Dorsey during the 1930s, played with Benny Carter, Sam Wooding and Erskine Hawkins and even in Dizzy Gillespie's band for some time. The last decades of his life ( he passed away August 1987) he was active as a flute teacher and performed now and then with Giants in Cuban Jazz like Tito Puente. He played a lot of jazz-solos before the mid 1930s; the music he recorded after that period is most Latin music and has not much that can interest the pure jazz fan. Never mind - a great flute pioneer was born 1o0 years ago today: a fact to commemorate.
Hans Koert - keepswinging@live.nl

DON ELLIS: HIS OWN SOUND
Ken Orton loves to publish his Don Ellis biography: “In Search of Don Ellis, Forgotten Genius” – written in American English - completed and copyrighted in October 2007. There are well over 800 pages of text and over 200 pages contained in the “Picture Galleries”, that include many rare, unpublished shots.
Although he has tried over the past months to find a publisher or means of publishing, he was unsuccessfully. That’s why he loves to share this extensive article with the readers of the Keep Swinging blog.
Yesterday I had planned to share a film fragment with you, but, unfortunally YouTube didn't work well. So today a second chance. Enjoy a fragment of the New York Philharmonic Young People's Concert, with Don Ellis. You will recognize: Don Ellis (tp) Eric Dolphy (as) Benny Golson (ts) Richard Davis (b) Joe Cocuzzo (d) Gunther Schuller (comp, cond) Leonard Bernstein (dir, nar) Nat Hentoff (author). This concert was scedulded February 1964.

The first part was published as:

Don Ellis: May Time Restore?
The second part is titled: Don Ellis: His Own Sound. Tomorrow the final part: Don Ellis: The Final Years.

Keep swinging

Hans Koert

keepswinging@live.nl