Sarah Vaughan: De begin jaren van een groot bebopzangeres

SARAH VAUGHAN: De beginjaren van een groot BEBOP ZANGERES
Het leek wel of ik in die tijd vaker "uit de toon" dan "zuiver" zong
Hans Koert

Sarah Vaughan: De beginjaren van een groot bebop zangeres (Nederlands) Sarah Vaughan: The booming career of a great bebop vocalist (English) Sarah Vaughan: Unieke opnamen - Live in het Concertgebouw (1958) ( Nederlands) Sarah Vaughan: Unique live performance at the Concertgebouw (1958) (English)

Sarah Vaughan, de Devine One, of gewoon liefkozend Sassy genoemd, trad op in het Concertgebouw in Amsterdam tijdens een nachtconcert op zaterdag 7 juni 1958. Dankzij impresario Lou van Rees en het Nederlands Jazz Archief ( nu ondergebracht bij het Muziek Centrum Nederland) is dit live concert na meer dan 50 jaar uitgebracht op cd in de serie Jazz at the Concertgebouw. Het is de vierde cd op rij - eerdere uitgaven waren live concerten van Chet Baker, Gerry Mulligan en Jay Jay Johnson, alle drie juweeltjes uit de Europese jazzgeschiedenis. aag de opmaat naar een bespreking van deze opnamen.

Sarah Vaughan (1924 - 1990) ( bron: jazzwax.com)
Sarah Vaughan werd geboren in maart 1924 in Newark NJ en ze groeide op in een muzikale familie. Haar vader, timmerman, speelde gitaar en als kind zong ze, samen met haar moeder in het koor van de Mount Zion Baptisten kerk. Ze leerde pianospelen op zevenjarige leeftijd en speelde als tiener orgel in de kerk. Ze zong en speelde piano op de middelbare school en toen al had ze links en rechts optredens. Ze vertelde eens in een interview, dat toen al de basis voor haar later zangstijl gelegd werd: While I was playing piano in High School, I learned to take music apart and analyze the notes and put it back together again ( = toen ik piano speelde op de middelbare school, leerde ik om de muziek te analyseren en de begrijpen) vertelde ze Barbara Gardner in Down Beat (maart 1961). By doing this, I learned to sing differently from all the other singers.(= Op die manier leerde ik heel anders te klinken dan andere zangeressen).

Label van een Mercuryplaat: Alexander's Ragtime Band (april 1957)

Begin jaren veertig schreef ze zich in voor een amateur talentenavond in het gerenommeerde Apollo Theater in Harlem en ze ging naar huis met de eerste prijs. Dit zou het begin worden van een glanzende carrière en het resulteerde, binnen een aantal weken, in een plekje in het orkest van Earl Hines, waar ze piano mocht spelen en, uiteraard, zingen. Al snel volgende de grote big band van Billy Eckstine, die in die tijd gevormd werd. Haar eerste opname was met dit orkest: I'll Wait and Pray uit september 1944. Billy Eckstine orkest ( 1946) (hubcap.clemson.edu)
Ze was vooral gefascineerd door de grote bebopmusici zoals Charlie Parker en Dizzy Gillespie, waarbij laatst genoemde eveneens speelde in het Billy Eckstine orkest en op haar debuutalbum. I thought Bird and Diz were the end ...........(= Voor mij waren Bird (= Charlie Parker) en Diz (= Dizzy Gillespie) het einde ....... ). At that time I was singing more off key than on (= Het leek wel of ik in die tijd vaker "uit de toon" dan "zuiver"'zong), vertelde ze Don Gold in Down Beat (mei 1957). Deze pioniers van de bebop beïnvloedden haar - vooral blazers lijken haar manier van zingen beinvloed te hebben. Ze vertelde Don: I think their playing influenced my singing. (= Ik geloof dat hun spel mijn zingen beinvloed heeft). As soon as I hear an arrangement, I get ideas kind of like blowing a horn.(= Zodra ik een arrangement hoor, krijg ik ideeën hoe het te zingen alsof ik op een instrument blaas). I guess, I never sing a tune the same way twice. (= Volgens mij zing ik een nummer nooit twee keer het zelfde).

Sarah Vaughan te midden van twee jazzgrootheden: Coleman Hawkins (links) en Illinois Jacquet (rechts). Den Haag oktober 1954 ( foto: Wouter van Gool. Bron: One Night Stand - Jaap van der Klomp)

Geniet van een fragment uit de zgn. Rhythm and Blues Revue, die rond 1954 werd opgenomen in het Apollo Teater, waarin Miss Sassy is te horen, Sarah Vaughn (sic), met het nummer Perdido. De resterende nummers zijn van het Count Basie orkest.


Affiche (in negatief) van de Coloured Show in het Gebouw van K & W in Den Haag en het Concertgebouw in Amsterdam ( oktober 1954) ( foto: NJA. Bron: One Night Stand - Jaap van der Klomp)

Tijdens de eerste twee decennia van haar carrière werden heel wat van haar nummers hits, maar ze moest wachten tot 1959 voordat ze de klapper maakte, een miljoenenhit: Broken Hearted Melody. Voor jazzliefhebbers, overigens, meer een popnummer dan een jazznummer. In 1953 bezocht ze voor het eerst Europa met het Dizzy Gillespie Quintet en een jaar later stal ze de harten van de Nederlanders in de zgn. Coloured Show, een optreden waarin ze o.a. met Coleman Hawkins en Illinois Jacquet op het podium van het Gebouw voor Kunsten & Wetenschappen in Den Haag en het Concertgebouw van Amsterdam stond. In 1958 keerde ze terug naar Europa voor een lange tournee van vier maanden. Net als Benny Goodman was ze uitgenodigd om te zingen in het Amerikaanse paviljoen op de Wereldtentoonstelling in Brussel. Ze trad eind juli 1958 een week lang op met o.a. Sidney Bechet en de International Youth Band (geleid door Marshall Brown).

In Sarah Vaughan: Unieke live-opnamen - Live in het Concertgebouw (1958) hoop ik meer te vertellen over Sarah's concerten in Europa, en in het bijzonder de onlangs uitgebrachte opnamen uit het Concertgebouw uit de zomer van 1958.

Hans Koert
keepswinging@live.nl

Sarah Vaughan ( 1924-1990) is één van die legendarische jazzzangeressen uit de tweede helft van de twintigste eeuw. Met een stem, die een operazangeres niet zou misstaan veroverde ze de wereld. Het hoogtepunt van haar carriere lag in de jaren vijftig en zestig, waarin ze o.a. voor de eerste keer Nederland bezocht. Keep Swinging belicht het begin van haar carriere, als opmaat naar een bespreking van een unieke live-cd uit de serie Jazz at the Concertgebouw ...........

De Keep Swinging blog viert volgende week haar vijfde verjaardag en doet dat met een paar bijzondere bijdragen. Als je de Keep Swinging blog wilt volgen, dan kan dat via Twitter of vraag de gratis nieuwsbrief aan.


Retrospect
Oscar Aleman Choro Music Flexible Records Hit of the Week-Durium Friends of the Keep Swinging blog Keep Swinging Contributions