Keep (it) Swinging: Tutu Puoane brengt Afrikaanse warmte naar Porgy en Bess

Tutu Puoane brengt Afrikaanse warmte naar Porgy en Bess (Nederlands) - Tutu Puoane introduces African warmth to Porgy en Bess (English)

'n Talent met passie vir die grenssorskrydende, universele taal van jazz
TUTU PUOANE brengt AFRIKAANSE WARMTE naar PORGY EN BESS
Hans Koert

De Zuid-Afrikaanse zangeres Tutu Puoane bracht zondagmiddag 16 januari 2011 warmte met haar stem en uitstraling tijdens het nieuwjaarsconcert van Porgy en Bess in Terneuzen. Tutu Puoane, die nu in Antwerpen woont had haar man meegebracht achter de toetsen, Ewout Perrieux, Nicolas Thys op bas en Lieven Venken op slagwerk.

Tutu Puoane ( foto: Hans Koert)
Tutu Puoane is geboren in Nontuthuzelo Elaine Puoane in Atteridgeville (Zuid-Afrika), in mei 1979, en groeide op in een muzikale familie in de Mamelodi township van Pretoria. Als jong meisje hoorde ze thuis al de muziek van John Coltrane en Cannonball Adderley, die ze, met de kennis van toen, omschreef als muziek voor ouwe mensen. Het zij haar na al die jaren vergeve! Ze begon met zingen in downtown Johannesburg, en na een jaar aan de Fuba Academy liet ze zich inschrijven op de Universiteit van Kaapstad waar ze les kreeg van Jelena Reveshin, zelf jazzzangeres. Eén van de eerste dingen die ze van haar leerde was, vooral niet iemand na te willen doen: Don't want to sound like Whitney Houston - Get rid of that.( = Probeer niet te klinken als bijv. Whitney Houston - Probeer dat kwijt te raken). Ze werd op de universiteit ontdekt door de Nederlandse jazzpianist Jack van Poll, die haar uitnodigde voor een Europese tournee. Ze kreeg de kans om te gaan studeren aan het Koninklijk Haags Conservatorium, waar ze les kreeg van Rachel Gould. In 2004 ontving ze een prestigieuze Zuid-Afrikaanse jazzprijs, namelijk de Young Artist of the Year award of the Standard Bank ( = Standard Bank Jong Kunstenaar vir jazz ), waarbij ze getypeerd werd als de artieste, die volgende generasie van Afrika-sterre gaan lei. De Zuid-Afrikaanse pers was lyrisch over haar optredens rond de prijsuitreiking, al hadden ze wat bedenkingen bij de door haar meegebrachte begeleiders. Maar Puoane, wat talent en temperament in gelyke groot mate ontvang het, het haar eie idees gehad. Eerstens het sy verras met die samestelling van haar ondersteuningsgroep - sonder uitsondering leliewit Europeërs wat nog niet tevore 'n voet op die Moederkontinent gesit het nie. De Burger, ons nuwe koerant vir 'n nuwe wereld, een krant in het Afrikaans van juli 2004, vervolgt met de conclussie dat ze toch niet de verkeerde keus gemaakt had: Wat Puoane wel .... raakgesien het, behalwe hul vergelykbare jeugdigheid, is 'n talent en passie vir die grenssorskrydende, universele taal van jazz. Eén van die leliewitte begeleiders uit 2004 had ze meegebracht naar Terneuzen, pianist Ewout Pierreux, waarmee ze inmiddels getrouwd is; samen hebben ze een dochtertje Mpho.

Tutu Puoane ( foto: Hans Koert)

Het concert in Porgy en Bess begon met het nummer Quiet Now, waarin ze het publiek in Porgy en Bess welkom heette op een manier, zoals alleen een echte jazzzangerer dat kan: zingend en improviserend. In een mix van Nederlands en Engels, herinnerde ze zich een eerder optreden in Porgy en Bess. Ik geloof dat deze paal rood geschilderd was, wasn't it? I guess I like that better - Could someone paint it red again?) ( = Ik denk dat dat beter was - Kan iemand de paal weer rood schilderen?).

Nicolas Thys ( foto: Hans Koert)

Ze toonde zich tijdens het concert een innemende en warme persoonlijkheid, die gemakkelijk de zaal voor zich won. Ze zong nummers als I Know You Know en een mooi nummer, getiteld 36th/10th, geschreven door bassist Nicolas Thys, die, evenals slagwerker Lieven Venken, het grootste deel van het jaar in New York woont. I've been there two times - each times, after 4 days I got home sick ( = Ik ben daar (= New York) twee keer geweest en steeds kreeg ik na vier dagen heimwee......) verzuchtte Tutu. But now I know you live there - I've got a place to go .......... (= Maar nu ik weet dat jullie daar wonen, heb ik tenminste een plek waar ik heen kan gaan. ). Tutu is beinvloed door zangeressen als Sarah Vaughan ( Die kon swingen als een gek) en Billie Holiday ( Vanwege alle emotie die ze in één zin kan persen) vertelde ze in een interview met Kwanele Sosibo van Zuid-Afrikaanse The Guardian, maar ook ook een zangeres als Joni Mitchell beïnvloedt me, vooral vanwege haar poëtische teksten.

Tutu Puoane met Afrikaanse kruik: Just give me some time! ( foto: Hans Koert)

Tutu zong ook een nummer geschreven door Ewout Pierreux dat veel indruk maakte: Simple Truth, een duet met Nicolas Thys op bas. Het was één van de hoogtepunten van het optreden. Is dat niet mooi? I fell in love with that bass ( = Ik ben helemaal verliefd op die bas geworden). My dream is to make a record with such a bass player only ......... (= Mijn droom is om ooit een plaat te maken met alleen zo'n bassist als begeleiding) en na een veel betekenende stilte: 't hoeft niet speciaal met Thijs ........ Any bass will do.

Lieven Venken ( foto: Hans Koert)

Een ander nummer was speciaal geschreven voor hun dochtertje en getiteld Song for Mpho, gezongen in het Engels en het Xhosa. Tijdens het concert werden er nog meer nummers van hun laatste album Quiet Now gespeeld, zoals Mangakene en Hlompa Bophelo.
Als je wilt kun je ons meenemen vanavond, suggereerde Tutu op het eind van het concert, doelend op de cd Quiet Now, die bij de uitgang te koop was. Het publiek liet haar niet gaan zonder een toegift en die kreeg het ook, compleet met samenzang, zelfs in canonvorm, al bleek dat voor velen lang geleden. Met het nummer Lakutshoni 'Langa, een Zuid-Afrikaanse traditional, wat zoiets betekent als De avond van de zonsondergang, dat ze eerder opnam met de Frits Bayens Big Band, waar ze zulke goede herinneringen aan heeft, nam ze afscheid van Porgy en Bess.

Het nieuwjaarsconcert van het Tutu Puoane Kwartet was een mooie start voor de tweede helft van het Porgy en Bess seizoen en zowel de vrijwilligers, de muzikanten als de bezoekers konden terugzien op een mooi concert.

Hans Koert
keepswinging@live.nl

De Zuid-Afrikaanse zangeres Tutu Puoane is, ondanks haar lengte, een groot zangeres, die geinspireerd door Sarah Vaughan, Billie Holiday en Joni Mitchell moeiteloos een zaal kan inpakken. Op zondagmiddag 16 januari 2011 liet ze, begeleid door haar leliewit ondersteuningsgroep ( zo heet dat in't Afrikaans) zien wat ze in huis heeft. Keep Swinging legde het vast. Als je niets wilt missen, volg dan Keep Swinging via Twitter of vraag de gratis nieuwsbrief.