Keep (it) Swinging: The Making of ... De groei van een discografie

Discografie meer dan lijst Hit of the Weeks
Europese uitgaven en Durium's reclameplaatjes: een onontgonnen gebied beschreven.
Hans Koert

(Hit of the Week blog) The Making of .... The Growth of a Discography (English) The Making of .... De groei van een discografie (Nederlands)

Onlangs verscheen op het Archeophone label de laatste dubbel-cd, in een serie van vier, met daarop alle Hit of the Week opnamen zoals die wekelijks verschenen in de VS begin jaren dertig. Het verschijnen van deze serie kan dan ook gezien worden als de kroon op twintig jaar verzamelen

en onderzoeken. Over de totstandkoming van de discografieën en de heruitgaven op het Archeophone-label gaat een serie blogs, The Making of ...., die deze herfst maandelijks zal verschijnen op de Keep Swingingblog en als artikel in het Doctor Jazz Magazine. In een eerste bijdrage, getiteld The Making Of .... De geboorte van een discografie, vertelde ik hoe het allemaal begon; deze keer over hoe de lijst met Hit of the Weekplaten uiteindelijk uitgroeide tot een driedelige discografie, met niet alleen een beschrijving van de bekende Hit of the Weekplaten, maar van alle kartonnen Duriumplaten zoals die uitgebracht werden in de VS, Engeland, Frankrijk, Italië en Scandinavië.

Label van de Lp: Paper Hits "Hit of the Week" Recordings ( Broadway Intermission BR 107) ( uitgebracht 1980) ( Collectie Hans Koert)
De eerste "discografie" was niet meer dan een lijst met uitgebrachte kartonnen Hit of the Weekplaten, die ik de wereld rondstuurde dankzij contacten

die ik via de IAJRC ( de International Association of Jazz Record Collectors) opdeed. Tot mijn verbazing bleek dat men in de VS, de plek waar dit bijzondere platenlabel werd geproduceerd en uitgebracht, de kartonnen Hit of the Weekplaat nagenoeg onbekend was bij verzamelaars. Er leken maar een handjevol serieuze verzamelaars en uiteindelijk had ik zo'n 50 adressen wereldwijd van 78-toerenverzamelaars, die ook de kartonnen Duriumplaten in hun collectie koesterden.

Deze verzamelaars waren erg geïnteresseerd in een discografie, omdat een verzameling pas "legitiem" wordt als je hem kunt spiegelen aan datgene wat er uitgebracht is. Zo wordt een postzegelverzameling pas een collectie als je het kunt leggen naast een catalogus, waarin lijsten met alle verschenen zegels zitten. Ik vergelijk het wel eens met mijn verzameling lucifermerken, dat ik als kind aanlegde. Ik vond ze in de jaren zestig langs de oevers van de Westerschelde, waar ze aanspoelden, nadat zeelieden uit de hele wereld ze overboord hadden gegooid. Ik moet er honderden gehad hebben, maar kon nergens enige informatie opslaan, waaraan ik mijn verzameling kon spiegelen. De lol ging er dan ook snel vanaf. Ik kreeg veel reacties op de verspreide Hit of the Weeklijsten, waaruit de belangstelling voor de disco bleek - velen stuurden me hun informatie over kartonnen platen die niet in de disco terug te vinden waren, maar wel in hun verzameling. Zo groeide de discografie langzaam maar zeker uit tot een naslagwerk voor elke serieuze Duriumverzamelaar.

Label van de Lp: Uncle Dave's 78rpm Nostalgia Party #3 (Sandy Hook Records S.H. 2056) (uitgebracht 1981) ( Collectie Hans Koert)
In de jaren zestig en zeventig verschenen er ook een aantal LP’s met Hit of the Week platen op labels als Ristic, Sunbeam en Broadway Intermission ( en Sandy Hook, maar dat waren gewoon klonen van de Sunbeams), die ik ook vermeldde in de lijst. Dit soort heruitgaven waren vrij willekeurig samengesteld vanuit datgene wat men in verzamelingen aantrof, maar ze bevatten ook enkele opnamen van de zeldzame Durium reclameplaatjes, wat me geweldig intrigeerde.

De voormalige Duriumfabriek in Slough, waar de Engelse Durium Products (G.Bb) Ltd haar Duriumplaten drukte (foto rond 2000) ( Originele gebouw uit de jaren dertig) (foto: Peter Tanner)
Dankzij het veilinghuis van Kurt Nauck en andere grote verzamelaars, kon ik mijn verzameling ook uitbreiden met in Nederland minder gemakkelijk te vinden exemplaren en kon ik mijn beschadigde platen vervangen voor puntgave originelen. Kurt had zelf ooit, voordat zijn veilinghuis al zijn tijd opslokte, een poging gewaagd om de discografie van Howard J. Waters aan te vullen met de informatie van de kleine reclameplaatjes: eigenlijk de core business van Durium, dat in feite gerund werd door een reclamebureau. Kurt was zo onder de indruk van wat ik al aan feiten bij elkaar had gevonden, dat hij me aanbood zijn aantekeningen en correspondentie, die hij bewaard had m.b.t. de Durium reclameplaatjes, toe te sturen, in de hoop en de verwachting dat ik de klus zou afmaken.

( Archief Hans Koert)
Ik geloofde zijn aanbod pas, toen er een groot pakket op de mat viel met letterlijk alle aantekeningen en brieven, die hij de afgelopen decennia ontvangen had. Deze reclameplaatjes, waarvan Waters er een paar meldde, kregen zo een eigen plekje in de discografie. Al snel bleek dat een disco beperkt tot het Amerikaanse DURIUM (Hoofdletters)label geen optie was, omdat ook in Europa honderden kartonnen durium (kleine letters) platen uitgebracht waren - een logisch vervolg van de Amerikaanse Duriumplaat. Dit leidde uiteindelijk tot drie discografieën: The Hit of the Week Discography - The Durium Advertisement and Custom Record Discography en The Durium (GB) Records Discography met daarin alle in Europa (m.n. Engeland, Frankrijk, Italië en Scandinavië) uitgebrachte uitgaven. Het Nederlandse aandeel bleef beperk tot vier Noropa Taalcursussen en een op Nederland gerichte promotieplaat.

De bedrukte achterkant van een Engelse reclameplaat: Mobiloil Medley (Sound Distributos S.D. 85) ca. 1934 (Collectie Hans Koert)
De lijst met Europese Duriumplaten groeide en dan dreigt de informatie met je aan de haal te gaan ....... bovendien paste het repertoire niet echt in mijn belangstellingssfeer. Toen door de depressie in Amerika en de toenemende concurrentie van platenmaatschappijen, die ook goedkope platen gingen produceren, in de zomer van 1932 de stekker uit het Amerikaanse Hit of the Week project was getrokken, begon men in Engeland aan een soortgelijk project, met kartonnen platen, die eveneens Durium zouden genoemd worden, maar dan geschreven met kleine letters. Van deze Europese Duriumplaten had ik er ondertussen ook al een flinke stapel en die bleken deels nieuwe - en deels Amerikaanse opnamen te bevatten. Leek het maken van een Hit of the Week Discografie nog een redelijk overzichtelijk gebeuren, de Europese duriumplaten kostten heel wat meer hoofdbrekens en juist die puzzel daagde me uit om al die Super duriums, Sefono's, Dvrivm, "La Voce dell' Imperio", Dubrico's, Dancings, Noropa's, Veckans skiva's en Sound Distributors netjes te beschrijven en in een verband te leggen ....... als een gedreven archeoloog, die met zijn handen de bodem omploegt om informatie uit het verleden op te diepen ......
Een hoes van een Veckans skiva - een Zweedse "Hit of the Week" uitgave in de vorm van een tijdschrift. (V.S. nº 32 ( December 1932))
Dankzij verzamelaars en discografen als John Reynolds, Peter Tanner en de Noor Tom Valle groeide de stroom informatie.

(Archief Hans Koert)
Peter Tanner verraste me met foto's van de Duriumfabriek in Slough, een voorstad van Londen. Toen ik het adres van de fabriek had gepubliceerd, reed hij op een zondagmiddag met zijn auto naar Slough en zocht het adres op. Het gebouw stond er deels nog en was nog steeds in gebruik - helaas was het een zondag, dus gesloten. Tom Valle hielp me met het beschrijven van de Scandinavische Super Duriums en Veckans skiva ( Schijf van de Week in het Zweeds), dat verkocht werd in een tijdschriftachtige hoes. Alle nieuwe informatie, leidde tot een aantal updates van de discografie, totdat tenslotte de 6de editie meer dan 1300 Europese- en Amerikaanse Duriumplaten, waaronder de Hit of the Weeks, een plaatsje hadden gevonden. Als je bedenkt dat Howard Waters zo’n 200 platen bevatte, dan begrijp je dat er heel wat “nieuwe” informatie opgegraven was - platen die anders diep onder de grond zouden zijn blijven liggen .......... om in beeldspraak te blijven. En net als de woestijn van Egypte nog steeds nieuwe schatten prijs geeft, zo komen er nog steeds elk jaar wel een paar nog onbekende platen aan het oppervlak, die zich 80 jaar lang verstopt hebben kunnen houden.

Hans Koert
hitoftheweek@live.nl

Een discografie beginnen is één, maar doorgaan en de klus afmaken is twee; al snel lijkt de informatie met je aan de haal te gaan ....... Dankzij de hulp van tientallen Hit of the Weekverzamelaars groeide de informatie en dit leidde uiteindelijk tot een drietal discografieën, die alle bekende in de VS, Engeland, Frankrijk, Italië en Scandinavië uitgebrachte kartonnen Duriumplaten bevatten, waaronder de honderden zeldzame reclame- en promotieplaatjes. Nederland komt er maar bescheiden vanaf met een viertal Noropa taalcursussen en een speciaal op Nederland gerichte promotieplaat. Keep Swinging volgt de afronding van het Hit of the Week-Duriuimproject op de voet. Als je niets wilt missen, volg haar dan via Twitter (#keepswinging) of vraag de gratis nieuwsbrief, waarvan een Engelse- en een Nederlandstalige versie verschijnt.( keepswinging@live.nl)