De New Organolians op een Engelse "V-Disc"

De ENSA brengt Britse troepen verstrooiing tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Every Night Something Awful (Elke Avond Even Saai)
Hans Koert
The New Organolians on a Service Library ENSA Disc (English) De New Organolians op een Engelse "V-Disc". (Nederlands)

Ik neus graag rond op rommelmarkten en tweedehandswinkeltjes op zoek naar bijzondere platen, maar ik had nooit gedacht op de plaatselijke jaarmarkt bij ons op het dorp afgelopen maand deze bijzondere plaat te scoren. In een oud vergaan platenalbum, door veelvuldige regenbuien verworden tot een vormloze hoop karton, vond ik tussen een stel 30cm klassieke HMV's platen een plaat met een voor mij onbekend en intrigerend geel-wit Service Library label!

2460. Roses from the South - the New Organolians. Uitgebracht als Services Library 2.E.N. 9418. / M.K. 4961 ca. 1944 ( Collectie Hans Koert)
Deze 78-toerenplaat, de grootte van een lp, bleek geproduceerd, volgens het label, door the Overseas Recorded Broadcasting Service van de Navy, Army and Air Force en opgenomen voor ENSA, Ik dacht natuurlijk meteen aan de V-Discs uit de Tweede Werledoorlog, maar niet bestemd voor het Amerikaanse leger, maar voor de Britse strijdkrachten. Op het label de woorden Not For Sale, maar ik heb de onverschillig kijkende verkoper er toch nog een euro voor gegeven ....... Ik hoop dat ze me dit op het Britse Ministery of Defence zullen vergeven ..........
2461. Mother's Silver Wedding Day // 2462. Minor Mood. Uitgebracht als Services Library 2.E.N. 9419. / M.K. 4961 ca. 1944 (Collectie Hans Koert)
Ik ontdekte dat de afkorting ENSA staat voor: Entertainments National Service Association, een organisatie, die opgericht werd in 1938-1939, met als doel ontspanning voor de Britse en geallieerde troepen te verzorgen tijdens de Tweede Wereldoorlog; in feite dus een zelfde doel als de V-Disc in de VS. Tijdens de oorlog hield de ENSA zich bezig met allerlei vormen van ontspanning, van avondvullende toneelstukken en concerten van symphonie-orkesten, tot optredens van bandjes of solisten. Dit alles niet alleen op de kazernes, fabrieken en kampementen in Groot Brittannië, maar ook aan het oorlogsfront, van de Middellandse zee tot in India en van Afrika tot de Faeroes-eilanden. (bron: answers.com/ ). De soldaten aan het front, zo gaat het verhaal, gaven de letters van het woord ENSA ook wel een andere betekenis: Every Night Something Awful. (= Elke Avond Even Saai) (eigen vrije vertaling)
De meeste platen, uitgebracht door ENSA waren erop gericht verstrooiing te brengen voor de troepen aan het front. Het waren meestal radioprogramma's van een kwartier of een half uur, maar een klein deel waren studio-opnamen, zoals die van mij. Mijn plaat bevat drie nummers door een groep getiteld The New Organolians. De leider van deze groep was Sgt. Jimmy Leach.
Jimmy Leach (1905-1975) ( bron: turnipnet.com/)
Jimmy Leach ( 1905-1975) begon, oud 21 jaar, aan zijn professionele carriere als pianist en organist bij Henry Hall. Hij ontpopte zich als een begenadigd componist en van zijn hand zijn tientallen composities in het Light Music genre - lichte ontspanningsmuziek, zouden we dat vertalen. In 1939, hij was toen 34, ging Jimmy in het Engelse leger, zoals meer mannen in die tijd vanwege de naderende oorlog. Hij richtte er een groep op samen met Hammondorganist Harry Farmer, getiteld Organola, later the Organolists en omvatte zo'n viertal, soms vijftal leden die Hammondorgel, piano, bas, slagwerk en gitaar speelden, en soms zijn ook viool en klarinet te horen. Tegen het eind van de oorlog werd de naam gewijzigd in the New Organolians. Jimmy Leach en zijn bands bleven populair tot eind jaren zestig voor de Engelse radio en TV. Een bekend programma waar ze veel en vaak in optraden was het radioprogramma Music While You Work (= zeg maar: Arbeidsvitaminen), dat in juni 1940 startte en door ging tot eind jaren zestig; en al die jaren maakte Jimmy Leach daar deel van uit. ( source: turnipnet.com/)
Jimmy Leach en één van zijn bands ( bron: turnipnet.com/)
De muziek op de plaat bestaat uit, wat ze in Engeland Light Music noemden, lichte muziek ter verstrooiing, en nu niet meteen de soort muziek waar ik warm van word, maar het nummer Minor Mood springt er uit vanwege het vioolspel van een onbekende violist. Weet iemand wie er (soms) viool speelde in deze New Organolians?
Dit soort platen vind je niet vaak en ik vond een beperkte discografie, waaruit blijkt dat deze platen tamelijk zeldzaam zijn - de mijne, bijvoorbeeld, werd daarin niet genoemd. Wel een drietal andere gespeeld door de (New) Organolians en uitgebracht door the Service Library:
1547 & 1548 2EN-7630-1 Sgt Jimmy Leach and his Organolians:
Shoemaker's Holiday // If I Had My Way (vocal: Leslie Douglas ?)
1549 & 1550 2EN-7631-1 Sgt Jimmy Leach and his Organolians Remember
How Deep Is The Ocean? (vocal: Leslie Douglas ?)
1727 & 1728 2EN-7999-1 The New Organolians directed by Sgt Jimmy Leach ? (waltz)
It Can't Be Wrong (vocal: Gerry Fitzgerald) // Victory Polka MK 4143 (vocal: Gerry Fitzgerald)
1735 & 1736 2EN-8003-1 The New Organolians directed by Sgt Jimmy Leach
The River Of The Roses (vocal: Gerry Fitzgerald ?) // Steamboat Rag (That's A Plenty)
1737 & 1738 2EN-8004-1 Bottle Party / Commando Patrol
De catalogusnummers voor deze platen zijn 3964, 4143 en 4145, dus ik ga er vanuit dat mijn exemplaar op het eind van de oorlog uitgebracht is. (ca. 1944) ( 4961) ( Bron: http://www.mgthomas.co.uk/dancebands/IndexPages/ORBS%20issues.htm ). Wellicht kan iemand me meer informatie geven over deze Britse "v-Discs".
Hans Koert
keepswinging@live.nl
Twitter: #keepswinging

Ik ben geen echte 78-toerenplaten verzamelaar, maar als ik iets bijzonders tegen kom dan zal ik die niet snel laten staan. Deze 78-toerenplaat, ter grootte van een LP, fascineerde me. Op de plaat zijn de New Organolians te horen, uitgebracht door de Overseas Recorded Broadcasting Service, schijnbaar een vergelijkbaar product als de Amerikaanse V-Discplaten. Keep Swinging houdt van dit soort bijzondere platen en bericht daar over. Als je niets wilt missen volg haar dan via Twitter (#keepswinging) of vraag haar gratis nieuwsbrief aan ( keuze uit de Engelstalige of Nederlandstalige versie (of beide): keepswinging@live.nl - Laat maar weten welke versie(s) je wilt.
Retrospect
Oscar Aleman Choro Music Flexible Records Hit of the Week-Durium Friends of the Keep Swinging blog Keep Swinging Contributions