Oscar Alemán: ster van het Zevende Jazzwereldfeest in Den Haag (1939)

OSCAR ALEMÁN: STER van het ZEVENDE JAZZWERELDFEEST in DEN HAAG (1939) Oscar Alemán, de uitzonderlijke negerguitarist - Wat is een "Jam-Session"? Hans Koert

Oscar Alemán: star of the 7de Jazzwereldfeest in Scheveningen (1939) ( English) Oscar Alemán: ster van het Zevende Jazzwereldfeest in Den Haag (1939) (Nederlands) Oscar Alemán in concert: A review of the performances of a remarkable guitar player in The Hague (1939) - Oscar Alemán in Scheveningen(1939): Optreden van den uitzonderlijken guitarist

Eén van de eerste grote jazzfestivals in Nederland moet het Jazzwereldfeest geweest zijn, een avond waarop meerdere jazzbands optraden, georganiseerd in de jaren dertig door het eerste Nederlandse jazzblad, De Jazzwereld. In 1933 organiseerde De Jazzwereld, spreekbuis van De Nederlandsche Jazz Liga, een concours waarin de Lumirex Mike Serenaders ( o.l.v. J.A. Dienske ) en de Rhythm Harmonists o.l.v. André Eschauzier, beide met een prijs naar huis gingen. De Jazzwereld ( 1931 - 1940) - Het eerste Nederlandse jazzblad. In juli 1939 vond het Zevende Jazzwereldfeest plaats, dat georganiseerd werd in Het Kurhaus in Scheveningen, de badplaats gelegen aan de kust bij Den Haag aan. Eén van de gasten die uitgenodigd werd, was Oscar Alemán, die toen met zijn groep in de Chantilly-dancing speelde in Parijs. Oscar Alemán, de Argentijns gitarist, was geboren in 1909 in Argentinië en naar Europa getrokken als lid van het Les Loups duo. Tijdens de jaren dertig speelde hij in Europa, of nauwkeuriger, in Parijs. Hij was de vaste gitarist en later leider van De Baker Boys, de begeleidingsband van Josephine Baker. Hiermee ging hij op tournee door Europa en Noord Afrika ( rond 1934 speelden ze o.a. in Kunstmin in Dordrecht) en als het revuegezelschap niet op tour was, speelde Oscar in allerlei formaties in Parijs, zoals in de Chantilly-dancing. Je kunt meer lezen over deze fase in Oscar's carrière in de blog: Oscar Alemán - zijn Europese jaren. Fragment uit het artikel: Medewerkenden aan het 7e Jazzwereldfeest ( 15 juli in het Kurhaus) ( Het Vaderland 11 juli 1939 Avondblad C) (als negatief) Oscar vertelde later dat hij verrast was, toen de uitnodiging om als stersolist op Het Jazzwereldfeest op te treden op de mat viel. Het Zevende Jazzwereldfeest was eerst gepland op vrijdag 14 juli 1939, maar omdat het op deze Franse feestdag ( Quatorze Julliet) altijd erg druk was in de club kreeg hij daarvoor geen toestemming. Hij was dan ook zeer verrast te horen dat het 7de Jazzwereldfeest daarom, speciaal voor hem, één dag verzet werd. Alemán accepteerde de uitnodiging. In Het Vaderland, een avondblad, werd Oscar Alemán geïntroduceerd als een all-round muzikant: De guitarist Oscar Alemán, dien men als solist en als deelnemer aan de internationale jamsession zal hooren, is een all-round musician. Het feit dat Oscar geen noten kon lezen werd breed uitgemeten (Svend Asmussen, de Deense violist, met wie hij in 1938 optrad, vertelde me daarover nog een mooi verhaal). Hoewel hij behoort tot diegenen, die alles "op het gehoor" spelen, is hij toch zoo veelzijdig dat hij bv. het geheele klassieke repertoire van den beroemden guitarist Andres Segovia kan naspelen. ( citaat uit het artikel: Medewerkenden aan het 7e Jazzwereldfeest ( 15 juli in het Kurhaus)( Het Vaderland 11 juli 1939 Avondblad C).

Het Kurhaus in Scheveningen (1939) De aankondigingen leren ons dat Oscar een solo-optreden zou verzorgen tijdens het avondprogramma, dat om 8 uur 's avonds in Het Kurhaus in Scheveningen zou moeten beginnen. Oscar stond gepland na het optreden van Jacques Kluger en zijn Pintonians, een "nieuw" orkest o.l.v. Jacques Kluger, met de Engelse trompettist Johnny Claes, pianist Gun Finlay en rietspeler Maurice Pinto, die het orkest zijn naam geleend had. Na een kort intermezzo, waarin tapdanser Marco Palmer optrad met begeleiding van pianist Jaap Feijten, stond het solo-optreden van Oscar Aleman gepland. Na de pauze was het de beurt aan de bekende groep De Swing Papa's en de avond zou worden afgesloten met een heuse jamsessie. Dit deel van de avond was in die tijd voor Nederlandse begrippen uniek en voor veel mensen nieuw - nog nooit was er een jamsessie georganiseerd tijdens Het Jazzwereldfeest en dus was, voor de onkundigen, enige uitleg nodig, vonden sommige kranten.

Oscar Alemán ( 1909 - 1980) In een artikel in Het Vaderland van 5 juli verscheen een artikel getiteld: Wat Is een "Jam-session"? met als ondertitel Het 7e Jazzwereldfeest in het Kurhaus zal het ons leeren. Voor hen die zich afvroegen: Wat is het nou precies? legt het artikel uitgebreid uit wat een jamsessie inhoudt. Uitgebreid wordt er ingegaan op de jazz als een improviserende muziekstijl ........... In een lange verhandeling wordt de lezer uitgelegd, wat men zo al in Scheveningen kan verwachten. Oscar Alemán wordt al op voorhand genomineerd tot ster van de jam-sessie. Deze neger(!)guitarist wordt door kenners een meester op zijn instrument geacht te zijn, terwijl hij als eenige neger (!) bovendien het authentieke element in deze voorstelling zal brengen.

Advertentie ( Het Vaderland 12 juli 1939) ( negatief) ( klik op de foto om hem te vergroten) De auteur van het artikel, Willem van Steensel van der Aa, beter bekend als Will G. Gilbert, kennen we als auteur en "jazzkenner", die wel vaker dubieuze uitspraken gedaan heeft, maar door Oscar als "neger" op te voeren en tevens als "authentiek element" te introduceren, slaat hij behoorlijk de plank mis - Oscar werd immers in Argentinië geboren met Indiaanse voorouders. Voor de echte leken, die mensen, die werkelijk geen idee hadden wat een jamsessie inhield, legt Gilbert uit dat het geen "plakkerige" bedoeling is en dat je je kinderen geen oude kleren hoeft aan te trekken .......... Ter geruststelling van die onkundigen die bij lezing van dit woord mochten vreezen, dat het hierbij uiters "kleverig" zal toegaan, zoodat het overweging verdient hun zoons en dochters in "overall" instede van in hun beste kleeren naar dit feest te laten gaan, .......... Dit deed me denken aan een cartoon van Frits Müller, getiteld Het zogenaamde "jammen", waarin drie muzikanten elkaar te lijf gaan met potten jam, dat te vinden is in het boekje 6 Over Jazz - kaleidoscoop van een deels miskende, deels overschatte muze uit 1958.

Fragment uit: Wat is een "Jam-Session"? ( Het Vaderland - 5 juli, 1939) ( negatief) ( klik op de foto om hem te vergroten) In Oscar Alemán in Den Haag (1939): Optreden van den uitzonderlijken guitarist kijken we terug op de concerten van 15 juli 1939, die Oscar gaf, door de ogen van de jazzcriticus Will G. Gilbert ......

This article is also published in English at the Oscar-Aleman blog.

Hans Koert

author of the (online) Oscar-Alemán Discography keepswinging@live.nl

Op 15 juli 1939 werd in Scheveningen het Zevende Jazzwereldfeest georganiseerd. Als publiekstrekker werd "den uitzonderlijken guitarist" Oscar Aleman aangetrokken. Het was de tweede keer dat hij in ons land op het podium stond - begin jaren dertig was hij ook al eens met de Josephine Baker revue hier geweest, maar dat had niemand opgemerkt. Eén van de onderdelen van het Jazzwereldfeest was een echte Jam-Sessie, maar .......... hoe leg je dat de Onkundigen uit? Keep Swinging volgde de voorbereidingen voor dit Zevende Jazzwereldfeest. Als je de volgende bijdragen niet wilt missen, volg haar dan via Twitter of vraag haar gratis nieuwsbrief aan. Retrospect Oscar Aleman Choro Music Flexible Records Hit of the Week-Durium Friends of the Keep Swinging blog Keep Swinging Contributions