Keep (it) Swinging: Jan Menu en Jasper Soffers in Porgy en Bess met het Dutch Songbook

Jan Menu en Jasper Soffers in Porgy en Bess met het Dutch Songbook ( Nederlands) - Jan Menu and Jasper Soffers in Porgy en Bess Jazz Club: the Dutch Songbook (English)

Een bijzonder album gepresenteerd in Porgy en Bess
JAN MENU en JASPER SOFFERS in PORGY EN BESS met DUTCH SONGBOOK
Hans Koert

Op zondagmiddag 24 oktober 2010 trad het Jan Menu-Jasper Soffers Kwartet op in Porgy en Bess Terneuzen. In een lekkere volle club, Jan speelt hier een thuiswedstrijd, presenteerde het kwartet, bestaande uit Jan Menu op bariton- en sopraan sax, Jasper Soffers aan de piano, Clemens van der Feen op bas en Hans van Oosterhout slagwerk, hun nieuwste album getiteld Dutch Songbook.

Jan Menu & Jasper Soffers: Dutch Songbook ( Dig Diz Music 1001)

Toen ik voor het eerst van de plannen hoorde om een jazzplaat te maken met populaire Nederlandse composities, had ik zo mijn bedenkingen. In mijn achterhoofd spookten eerdere pogingen om het Nederlands repertoire een eervolle plaats te geven tussen vaak gespeelde jazzstandards, zoals de uit 1987 stammende dixieland plaat Dixieland Festival door de Circus Square Jazz Band met nummers als The Tower Top of Bommel, inderdaad de titel in het Engels, maar in feite gewoon...... In die grote stad Zaltbommel (bommel) - Heerste grote watersnood (nood, nood, nood) ( In die grote stad Zaltbommel ...). Elke keer als ik die lp tegenkom op een rommelmarkt moet ik me inhouden deze plaat niet te kopen, omdat ik dan toegeef aan een diep gewortelde wens die plaat ritueel te verbranden.
Jan en Jasper hadden het idee om zo'n plaat met Nederlandse composities te maken, geïnspireerd op het American Songbook, al een paar jaar. Het idee werd eigenlijk geboren in café De Tollebol hier iets verderop, legde Jan uit, vaag wijzend in de richting van de Korte Kerkstraat. Bij Trudy werd vooral Nederlandse muziek gedraaid. Het album Dutch Songbook, het uiteindelijke eindproduct, dat in Porgy en Bess gepresenteerd werd, bevat tien nummers met schitterende jazzarrangementen gespeeld op een manier die recht doet aan het originele materiaal. Wees dus maar niet bang Jan, Jasper, Clemens of Hans: Deze plaat wordt zeer zeker niet ritueel verbrand en krijgt een ereplaatsje ( = op de pak) in mijn verzameling.

Jan Menu ( foto: Hans Koert)

Ik ben niet uitgegaan van de originele liedtekst - daar blijf je anders maar in hangen, legt Jan uit. Ik ben begonnen met het akkoordenschema op te schrijven en dat was ons vertrekpunt. Daarna was het gewoon spelen en kijken waar we uitkwamen.

Hans van Oosterhout en Clemens van der Feen ( foto: Hans Koert)

Jan Menu en zijn mannen begonnen het releaseconcert met het nummer Net Als Toen, een nummer origineel geschreven door Guus Jansen en Willie van Hemert en was in 1957 het nummer waarmee Corrie Brokken het Eurovisie Songfestival voor Nederland won. Dat is ook het jaar dat Porgy en Bess werd opgericht, merkte Hans van Oosterhout terecht op, al kan hij dat, vanwege zijn leeftijd, niet uit eigen ervaring weten.
Jan had voor een beamer gezorgd, waarop zijn keuze voor de nummers gekoppeld werd aan oorspronkelijke fragmenten - het publiek genoot, net als toen, toen de dia-avondjes van Oom Jan beroemd ( of berucht zo je wilt) waren in de familie als hij weer eens een weekje naar De Achterhoek was geweest. Maar zonder gekheid - de weliswaar gedateerde fragmenten, zoals filmbeelden van het Nederlandse zangeresje Greetje Kauffeld, die in de jaren vijftig nog van een internationale carriere droomde met optredens in Los Angeles en Las Vegas met jazzsterren als Ray Brown, Herb Ellis en Oscar Costa-Neves tot Donald de Frank Koulen van de Nederlandse Showbizz, Jones, die hier bleef hangen na een tournee met Perez Prado lieten eens te meer zien dat Jan en Jasper er goed aangedaan hadden geen kopieën te maken van de originelen, maar compleet vanuit hun eigen invalshoek de composities ingedoken waren. Voor Hans van Oosterhout, wiens drumstel precies voor het scherm was neergezet, werd het een gedenkwaardige avond, want hoewel slagwerkers vaak erg beweeglijk zijn, verlaten ze meestal alleen hun plaats aan het eind van elke set ........ De komische rol van neef Hans, die altijd met zijn hoofd voor het licht van de projector zit, ging hem goed af. ...........

Jan Soffers ( foto: Hans Koert)
Jan overhandigde het eerste exemplaar van het Dutch Songbook aan Trudy Van Tol, uitbaatster van De Tollebol, waar het allemaal begon en aan Maja Lemmens, de levende personificatie van Porgy en Bess vanaf het eerste begin, waar Jan Menu en zijn mannen al heel wat keren mochten optreden. Jan illustreerde dit later die avond door een foto van een jonge, twaalfjarige Clemens van der Feen (met hoed) van de muur te rukken en op het podium te plaatsen ......

Jan Menu ( foto: Hans Koert)
Tijdens de eerste set speelde het kwartet het nummer De Twips van Annie M.G. Schmidt, uiteraard een verwijzing naar de toen populaire Twist. De Twips werd geïntroduceerd in de TV-soap (avant la lettre) van de jaren zestig, Ja Zuster Nee Zuster. Andere nummers uit de eerste set waren Ik Zou Je Het Liefste In Een Doosje Willen Doen, een compositie van Cor Lemaire en oorspronkelijk gezongen door Donald Jones en Wat Een Dag gezongen door Greetje Kauffeld - alle drie terug te vinden op de plaat. Tijdens deze eerste set liet de groep ook wat uit het Amerikaanse Songbook horen, zoals de Disney's klassieker Someday My Prince Will Come, vergezeld met ontroerende getekende dwergen uit Sneeuwwitje.

Hans van Oosterhout ( foto: Hans Koert)
De tweede set werd gestart met het nummer Margootje, een klassieker uit midden jaren zestig, die iedereen kent in de uitvoering van Wim Sonneveld. Ook De Veerpont van Drs. P. ( = Heinz Polzer) met Jan Menu schitterend op sax, is zo'n nummer diep verankerd in ons nationaal bewustzijn. Veel Mooier Dan Het Mooiste Schilderij is één van mijn meest favoriete van deze cd, misschien wel door de schitterende Tristano-achtige melodielijnen van Jasper Soffers en de bassolo van Clemens van Der Feen. Het nummer Wat Voor Weer Zou Het Zijn In Den Haag kreeg van Jan de subtitel Wat zouden ze hier in Den Haag weer van denken, waarmee niet gerefereerd wordt aan het politieke klimaat, danwel aan de reacties die de Coltrane-achtige uitvoering van het nummer zal uitlokken bij het vrij traditioneel ingestelde jazzcircuit van de residentie.
De meeste titels van deze plaat komen oorspronkelijk uit de jaren zestig en zeventig, alsof er na die tijd niets bijzonders meer geschreven is. Het moderne Nederlandse repertoire is veel minder melodisch, legt Jan uit Om de één of andere reden zijn er weinig pakkende melodieën meer verschenen, waar je iets mee kunt; Het Laatste Wonder van Erik de Jong, alias Spinvis, lijkt hierop een uitzondering te zijn. Het werd ook toegevoegd aan dit Dutch Songbook, al had de opname wel wat voeten in de aarde: Clemens moest tijdens de rust van de kwartfinale Nederland - Brazilië van 2 juli 2010 zijn bas ter hand nemen om het nummer opnieuw op te nemen. Hoe dan ook, zijn bas klinkt buitengewoon geïnspireerd ......

Clemens van der Feen ( foto: Hans Koert)

De set werd afgesloten met het nummer Pappie Loop Toch Niet Zo Snel, het openingsnummer van het album, ooit bekend gemaakt door rockster Peter Koelewijn, maar oorspronkelijk een hit van Mr. Las Vegas, Wayne Newton. Jan verontschuldigde zich daarvoor: Het is het enige nummer op de plaat dat uiteindelijk geen Nederlandse compositie bleek. We spelen dit als laatste nummer, maar als je nu de plaat koopt, dan zul je merken dat we met dit nummer zijn begonnen! Jan Menu ( foto: Hans Koert)
Dit album, Dutch Songbook, door het Jan Menu-Jasper Soffers Kwartet is, hoewel de hoes wat truttig overkomt, een mooie aanwinst in de rij Nederlandse jazzplaten die dit jaar verschenen. Het Dutch Songbook bestaat vanaf nu niet alleen meer uit die paar gedateerde dixielandnummers uit de jaren zestig, maar is, dankzij de inspanningen van Jasper Soffers en Jan Menu een serieus item geworden voor komende generaties jazzmusici. .... en dan is het m.i. alleen nog een kwestie van tijd, voordat de rollen omgekeerd worden en buitenlandse orkesten the Dutch Songbook zullen ontdekken !
Clemens van der Feen (foto: Hans Koert)
De CD Dutch Songbook is uitgegeven door Dig Diz Music en kan besteld worden op dit emailadres. De officiele presentatie zal plaatsvinden begin volgend jaar tijdens een concert met o.a. Greetje Kauffeld.

Hans Koert

keepswinging@live.nl

The American Songbook is een begrip - hele generaties jazzmusici hebben eruit geciteerd. Maar hoe zit het nu met onze eigen muzikale erfenis? Zijn er in Nederland ook pakkende melodieën gemaakt die inspireren om gespeeld te worden? Jan Menu en Jasper Soffers staken de koppen bij elkaar en vonden een tiental Nederlandse composities, die in hun Dutch Songbook een plaats hebben gevonden - Als je het resultaat hoort denk je: Waarom was er eigenlijk nog niet zo'n plaat? De arrangmenten klinken nieuw en fris. Dankzij dit album van het Jan Menu-Jasper Soffers kwartet is de term Dutch Songbook nu een serieus item geworden in de Nederlandse jazzscene. De Keep Swinging blog wijst graag op dit soort bijzondere uitgaven. Als je niets wilt missen vraag dan de gratis nieuwsbrief aan of via Twitter: KeepSwinging