Keep (it) Swinging: Frank Morgan speelt Monk

Frank Morgan plays Monk ( English) - Frank Morgan speelt Monk (Nederlands)

Little Franky: Peace and Love!
FRANK MORGAN SPEELT MONK
HANS KOERT

Als iemand het woord altsaxofoon laat vallen binnen een groep jazzliefhebbers dan zal de meerderheid meteen bij dit woord denken aan Charlie Parker, de legendarische bebop jazzmuzikant, die in de jaren vijftig de toenmalige jazzscene splitste in twee onverzoenbare stromingen. De meeste startende altsaxofonisten zullen tegenwoordig nog steeds proberen om Bird, zoals hij meestal g

enoemd werd, noot voor noot, na te spelen. Een paar jaar geleden hoorde ik onze eigen Nederlandse "Parker", Piet Noordijk ( deze nestor van de Nederlandse jazz kun je geen beginneling meer noemen) in een programma Piet Plays Bird, waarin hij de Charlie Parker with Strings opnamen op onnavolgbare wijze liet herleven. Ik hoorde hem tijdens een concert in de Stadsschouwburg van Middelburg in januari 1998 en als je de ogen dicht deed dan stond Bird daar zelf te spelen. Zo'n zelfde ervaring had ik tijde

ns een optreden van Frank Morgan, die in november 2007 in een concert begeleid door het Rein de Graaff trio in Porgy en Bess in Terneuzen optrad. Deze oude breekbare man, gezeten op een krukje, speelde en was Parker zelf. Het zou tekort door de bocht zijn als ik voorbij ging aan de 55-jaar carrière van Frank en de muzikale ontwikkelingen die hij in die tijd gemaakt had, maar in zijn spel was het geluid van zijn grote voorbeeld Bird nog goed te horen.

Frank Morgan (1933-2007) (Porgy en Bess - Terneuzen - November 2007) ( foto: Hans Koert)

Hij werd geboren in Minneapolis in december 1933, als de zoon van Stanley Morgan, de gitarist van de Inkspots.Zijn vader introduceerde hem al vroeg in de wereld van de jazz ( Eigenlijk had mijn vader jazzgitarist willen worden, herinnerde Frank zich) en nam hem mee naar een optreden van de Jay McShann band. But at seven, as part of my continuing music education, I went over from Milwaukee where I was living to spend Easter vacation with my father who was on the road in Detroit, and he took me to hear the Jay McShann Band. ( = Toen ik zeven jaar oud werd ik tijdens de paasvakantie, als onderdeel van mijn muzikale opvoeding, van Milkauwee naar Detroit gebracht, waar mijn vader toen optrad.). Rond 1940 speelde Charlie Parker, naast John Jackson, de altsaxofoon in het Jay McShann Orchestra. And when Charlie Parker stood up to take his first solo on "Hootie Blues", my father said, I turned to him and said "Listen, dad, that's it for the guitar." (= En toen Charlie Parker ging staan en zijn eerste solo speelde in het nummer "Hootie Blues" zei ik, volgens mijn vader, "Luister goed pa, zo moet je gitaar spelen"). Na het concert ging zijn vader met de kleine Frank achter het podium en werd hij aan Charlie Parker voorgesteld. And Bird made arrangements to meet us at the music store the next day to pick out what I thought was an alto saxophone. (= En we spraken af met Bird, dat hij ons de volgende dag zou ontmoeten in een muziekwinkel, waar ik, zo dacht ik, net zo'n instrument als hem zou krijgen.). Helaas! But Bird made me start on clarinet. (= Maar Bird gaf me een klarinet). En zo is het allemaal, volgens Frank, met klarinet begonnen - toen hij tien was kreeg hij zijn eerste altsaxofoon (Bron: een interview met Brandt Reiter)

Frank Morgan (Porgy en Bess - Terneuzen - November 2007) (foto: Hans Koert)

Als tiener verhuisde het gezin naar de Amerikaanse westkust. Als 15-jarige viel hij op tijdens een talentenjacht en mocht spelen bij Freddie Martin's band. Begin jaren vijftig draaide Frank al volop mee in de west coast bebop scene en trad o.a. op met Josephine Baker, Billie Holiday en Duke Ellington. In juli 1952 speelde hij bij het Charlie Parker Sextet in de Zorthian's Ranch in Altadena en delen van dit concert zijn opgenomen en opnieuw uitgebracht op een Spaanse RLR-uitgave. (RLR 88622). Het is, voor zover ik weet, de enige keer dat zijn spel vastgelegd is in een Charlie Parker opname. Hij werd sterk beïnvloed door Charlie Parker en dat was terug te horen in zijn manier van spelen, maar die invloed reikte verder dan alleen op het muzikale vlak - helaas raakte hij ook verslaafd aan verdovende middelen - iets wat in de jaren vijftig haast usance leek in de jazzscene. Na nog wat opnamen met Teddy Charles, Kenny Clarke en Lyle Spud Murphy, formeerde hij zijn eigen groep en speelde in clubs en op de radio. Sommige van die cluboptredens en radioshows zijn vastgelegd, zoals een optreden in de Crescendo club in Los Angeles, augustus 1956.

Frank Morgan (Porgy en Bess - Terneuzen - November 2007) ( foto: Hans Koert)

In 1955 wordt Frank opgepakt vanwege drugsbezit en uiteindelijk zit hij zo'n dertig jaar vaker vast, dan dat hij vrij losloopt en kan optreden. In 1985 is hij plotseling weer terug - vrij en afgekickt en meldt hij zich weer als altsaxofonist op in de jazzscene. Zijn toon op de altsaxofoon lijkt nog steeds op die van Charlie Parker, al is te horen dat hij een eigen stijl ontwikkeld heeft, nog steeds nauw gerelateerd aan de bebop, die we zo goed kennen uit de jaren vijftig. Hij blijkt een vechter en vastbesloten zijn verloren plaats in de jazz weer te veroveren en bewijst dat, nationaal en internationaal. In 1998 wordt hij ook nog eens getroffen door een beroerte opweg naar het Flint Jazz Festival in Michigan, maar ook hier komt hij weer haast ongeschonden uit ......... en een half jaar later staat hij weer op het podium.
Luister maar eens naar een fragment uit een Tv-show waarin hij met zijn Frank Morgan Quartet, met Buster Williams, Ronnie Matthews en Ronnie Burrage het nummer Night in Tunesia speelt.

Frank Morgan (Porgy en Bess - Terneuzen - November 2007) ( foto: Hans Koert)
Frank Morgan nam in zijn carrière ook nummers op gecomponeerd door Thelonious Monk. Mocht ik ooit met slechts één koffer en een cd-speler ( op zonne-energie uiteraard) naar een onbewoond eiland worden verbannen, dan zal daar zeker de muziek van Monk, door hemzelf of door anderen gespeeld, in zitten. Laat ik nou bij toeval een verzamel-cd vinden met de titel Frank Morgan Plays Monk! Het moge duidelijk zijn, dat die ook mee gaat en wel in de handbagage. Het oudste nummer op de cd is de Monk compositie Well You Needn't uit 1986 en dateert van een jaar na zijn comeback; het jongste nummer is van november 2003. Schitterende pure bebop door een groot altsaxofonist, die herrees als een Feniks uit zijn as met nummers van ( in mijn bescheiden opinie) de beste componist van de Twintigste Eeuw, Thelonious Monk. Ik zal het fascinerende concert in Porgy en Bess, november 2007, een maand voor zijn overlijden, steeds blijven herinneren.

Frank Morgan (Porgy en Bess - Terneuzen - November 2007) ( foto: Hans Koert)

Luister naar een liveopname van één van die Thelonious Monk composities gespeeld door Frank Morgan in Toledo, Ohio, van maart 2006, met Claude Black aan de piano, Clifford Murphy op bas en Sean Dobbins op slagwerk: Well You Needn't.

Schitterende muziek - en zo herinner ik me Frank Morgan ook, zittend op zijn kruk op het podium, vanaf een half uur voor het optreden tot een half uur erna - alleen met zijn sax - introvert, gevogen over zijn instrument - verrast genietend van de enthousiaste reacties van het publiek. Een levende legende ............
Frank Morgan overleed in de VS op 14 december 2007 nadat hij teruggekomen was van zijn korte Europese tournee (incl. de Canarische Eilanden) met het Rein De Graaff Trio.Peace and Love boven de handtekening van Frank Morgan (Porgy en Bess - Terneuzen - November 2007) ( negatief) ( foto: Hans Koert)

Hans Koert

keepswinging@live.nl

Frank Morgan is één van die jazzmuzikanten uit de jaren vijftig, die me fascineert. Een paar jaar geleden hoorde ik hem op een concert een paar weken voor zijn overlijden. Little Franky, zoals hij genoemd werd, speelde met Charlie Parker, zijn leermeester en groot voorbeeld ( en dat laatste niet alleen op het muzikale vlak .....). Hij overwon zijn drugsverslaving en overleefde een hersenbloeding en kwam, sterker dan ooit, terug op het internationale jazzpodium. Ik vond een verzameling nummers van louter Thelonious Monk composities en dan kan de dag niet meer stuk. Frank Morgan: Peace and Love - dat zette hij boven zijn handtekening. Als je het leuk vindt om over dit soort vergeten legenden te lezen en je wilt niets missen, vraag dan de Keep swinging nieuwsbrief.