Anatomy of a Murder - Vijftig Jaar

Anatomy of a Murder: Vijftig Jaar (Nederlands) Anatomy of a Murder - Fifty Years ( English)

Muziek van Duke Ellington - juni 1959:

ANATOMY OF A MURDER
Hans Koert

Vijftig jaar geleden, in de zomer van 1959, kwam de film Anatomy of a Murder van regisseur Otto Preminger in roulatie gebaseerd op een roman van Robert Traver. Otto, als jood gevlucht uit Oostenrijk in de jaren dertig, maakte meer films, zoals Laura en Angel Face, maar Anatomy of a Murder wordt als zijn beste werk beschouwd. Het gaat mij in deze blog niet om de filmbeelden, maar om de muziek, de soundtrack van de film, die gemaakt werd door niemand minder dan Duke Ellington. Op 31 mei 1959 en de dagen daarna nam Duke Ellington met zijn orkest een tiental nummers op, die in de film gebruikt werden. In feite zijn deze tien nummers terug te brengen tot twee steeds terugkerende thema’s.

Deze twee belangrijke thema’s vind je terug in het nummer Flirtibird, dat je terug hoort in nummers als Way Early Subtone, Almost Cried, Almost Crying en Upper and Outest. Deze nummers hebben dezelfde basis, dezelfde wortels. Het tweede thema vind je in Polly, en dit herhaalt zch in nummers als Low Key Lights, Midnight Indigo, Grace Valse, Haupe en Hero to Zero.

Hoewel we Ellington kennen als schepper van verschillende grote suites, die uitgevoerd werden als “klassieke werken’ op grote podia, is deze Anatomy of a Murder zijn eerste grote werk voor een film.

Dit 50-jaar oude meesterwerk werd tien jaar geleden opnieuw uitgebracht door Columbia en bevat o.a. een beschouwing door Wynton Marsalis, die vooral gefascineerd blijkt. door de manier waarop Ellington deze soundtrack heeft opgenomen. What I would like to know is precisely how it’s done.(= Wat ik precies wil weten is, hoe ze ‘t hebben gedaan) What do they talk about on breaks, between takes, and in rehearsals? ( = Waar hadden ze’t zo al over tijdens pauzes, tussen de opnames door en tijdens de repetities?). I want to hear the process that they went through when they would be working on some music. (= Ik zou graag het proces willen horen, dat ze doorgemaakt hebben bij het doorwerken van de muziek).

James Stewart met Duke Ellington ( foto Columbia)
Hij bestudeerde de originele partijen en het uiteindelijke resultaat en ontdekte daar verschillen in. I noticed he took out some notes that were in the score. (= Ik ontdekte dat hij bepaalde noten weggehaald had in de uiteindelijke soundtrack). De CD uitgave uit 1999 bevat de originele soundtrack zoals opgenomen voor Columbia, met weglating van de (storende) echo die toegevoegd was op de eerste LP uitgaven. Op deze heruitgave vinden we behalve de nummers zoals we ze op de film tegenkomen ook onuitgegeven nummers, fragmenten van repetities en een kort interview met Duke Ellington in het nummer The Grand Finale.

De opnamen met het Duke Ellington Orchestra vonden plaats op 31 mei 1959 ( en de daarop volgende twee dagen) in de Radio Recorders Studio’s in Los Angeles voor Columbia Records en een paar dagen daarna werd alles opnieuw opgenomen nu voor Columbia Pictures. In de uiteindelijke film werden van beide sessies opnamen gebruikt. - een schatkamer aan fraaie nummers om eens goed voor te gaan zitten.

Foto uit de film.
Zo’n CD album, met de originele muziek en een aantal onuitgegeven bonus tracks zijn als kaviaar voor de verwende jazzfan. Zo’n selectie is uitermate waardevol en je krijgt hierdoor inzicht over hoe deze soundtrack gemaakt is. Voor platenmaatschappijen, die destijds de opnamen maakten ( in dit geval Columbia) is dit de uitgelezen kans om een product op de markt te brengen, dat iets extra’s heeft, boven het eerste het beste piratenlabel, dat niet beschikt over deze extra’s. In een eerdere blog, nog niet zo lang geleden, wees ik op de Complete Tony Bennett – Bill Evans opnamen, die volgens hetzelfde recept gemaakt en uitgebracht is. Velen herinneren zich ongetwijfeld andere voorbeelden, zoals “the ultimate”, the final editions” of “the complete editions”van musici als Miles Davis.
Jimmy Woode in Porgy env Bess - Terneuzen ( november 2003) ( foto courtesy Hans Koert)

Eén van de verassingen in de film is een fragment, waarin Laura ( gespeeld door Lee Remick) als ze bij Polly op bezoek is in haar kantoor, een Dixielandplaat, getiteld Happy Anatomy, op heeft staan op de gramofoon. In werkelijkheid nam Duke Ellington dit nummer op met zijn "Traditional Jazz Sextet" met trompettist Ray Nance, “Butter” Jackson op trombone, Russell Procope op klarinet, Jimmy Woode op bas en Jimmy Johnson op slagwerk. En natuurlijk de Duke himself aan de vleugel – een bijzondere stilistisch uitstapje. Jimmy Woode, een legende op bas, hoorde ik, vlak voor zijn dood, op het podium van Porgy en Bess in Ternezuen samen met Roberta Gambarini.

Lee Remick met the Duke (foto Columbia)
Uiteraard is de CD Anatomy of a Murder niet compleet, aangezien je een filmsoundtrack natuurlijk niet moet beluisteren op CD, maar eigenlijk in een grote filmzaal met filmbeelden ondersteund door de klanken van The Duke. – pas dan komt de muziek helemaal tot zijn recht.

Hans Koert
keepswinging@live.nl

HET DUKE ELLINGTON ORKEST in 1959 Duke Ellington leider en piano; Cat Anderson - Shorty Baker - Ray Nance – Gerald Wilson en Clark Terry trompet; Quentin “Butter” Jackson en Britt Woodman trombone; John Sanders vibrafoon; Harry Carney - Paul Gonsalves - Jimmy Hamilton – Johnny Hodges en Russell Procope rieten; Jimmy Woode bas en Jimmy Johnson slagwerk.

1.: Main Title/Anatomy Of A Murder
2.: Flirtibird
3.: Way Early Subtone
4.: Hero To Zero
5.: Low Key Lightly
6.: Happy Anatomy
7.: Midnight Indigo
8.: Almost Cried
9.: Sunswept Sunday
10.: Grace Valse
12.: Haupe
11.: Happy Anatomy (PI Five)
13.: Upper And Outset
14.: Anatomy Of A Murder (stereo single version)
15.: Merrily Rolling Along/Sunswept Sunday
16.: Beer Garden
17.: Happy Anatomy
18.: Polly
19.: Polly (Movie Stings)
20.: Happy Anatomy (Dixieland)
21.: More Blues
22.: Almost Cried
23.: Anatomy Of A Murder (soundtrack music)
24.: Anatomy Of A Murder

Retrospect
Ascenseur de l'Echafaud Les liansons Dangereuses Kansas City Tin Pan Alley Cats King of Jazz Oscar Aleman Choro Music Flexible Records Hit of the Week-Durium Keep Swinging News letter Keep Swinging Contributions